Tuy nhiên, mới đây, theo một công b�?của Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Thuốc Hoa K�?( US Food and Drug Administration ) cho biết đang đánh giá lại hiệu qu�?của Concerta (*).

Ch�?định s�?dụng các loại thuốc k�?trên không phải là cách tr�?liệu duy nhất  các hành vi không phù hợp hoặc không thích nghi của tr�? T�?cuối những năm 1980,  tại Hoa K�?đã bắt đầu có những th�?nghiệm tiến hành
đo điện não phản hồi sinh học thần kinh (EEG biofeedback) �?tr�?em ADHD, kết qu�?cải thiện các triệu chứng của s�?tr�?em này được đánh giá tương t�?với dùng thuốc chuyên khoa. Đến những năm 1990, phương pháp phản hồi sinh học thần kinh được m�?rộng áp dụng cho một s�?tình trạng bệnh lý tâm thần kinh khác dựa trên nguyên lý neuroplasticity.

Phương pháp phản hồi sinh học thần kinh ngày càng được nghiên cứu và áp dụng tại một s�?nước phát triển. Hội Áp dụng sinh lý thần kinh và phản hồi sinh học (Association for Applied Psychophysiology and Biofeedback = AAPB), Hội Nghiên cứu Phản hồi thần kinh Quốc t�?(International Society for Neurofeedback and Research = ISNR), T�?chức Phản hồi sinh học thần kinh Châu Âu (Biofeedback Foundation of  Europe = BFE) đã được thành lập và tài tr�?các chương trình đào tạo, huấn luyện , nghiên cứu cho phương pháp tr�?liệu này.

Phản hồi thần kinh ( Neurofeedback ) là một k�?thuật xác định s�?lượng và tập luyện cho não hoạt động thông qua phản hồi sinh học các sóng điện não. Thời gian mỗi buổi tập luyện t�?30 đến 60 phút, mỗi đợt t�?10 đến 20 buổi.  Điều tr�?bằng Neurofeedback là một lựa chọn thay th�?an toàn, không xâm lấn trong điều tr�?ADHD �?tr�?em và thanh thiếu niên. Tháng 11/2013, Học viện Nhi khoa Hoa K�?đã chấp thuận  biofeedback và neurofeedback là lựa chọn điều tr�?cấp đ�?1 hoặc h�?tr�?tốt nhất cho tr�?ADHD.

Chẩn đoán ADHD được phân ra nhiều kiểu loại, nhưng thường gặp là nhóm  không chú ý hoặc không chú ý kết hợp với hiếu động quá mức.

Các biểu hiện của ADHD với hiếu động  quá mức gồm:
�?Cảm thấy bồn chồn, bứt rứt, và/hoặc loay hoay tìm kiếm đ�?vật �?trong tầmn tay �?tầm mắt�?đ�?chơi, “để phá�?
�?Nói năng thành từng cơn như xung động , đôi khi t�?bật ra câu tr�?lời.
�?Khó gi�?kiên nhẫn và yên lặng
�?Nói nhiều và di chuyển rất nhiều, liên tục chuyển động

Các biểu hiện thiếu chú ý bao gồm:
�?Không có kh�?năng tập trung.
�?Cẩu th�?trong học tập và các nhiệm v�?khác.
�?Rất d�?dàng b�?sao nhãng.
�?Mất hay quên những vật dụng quan trọng của mình.
�?Thông thường không tất việc làm khi đã bắt đầu và nhảy t�?hoạt động này sang hoạt động khác.

Cũng cần lưu ý rằng ADHD ở trẻ em cũng cần được chấn đoán phân biệt với nhiều bất thường tâm thần �?thần kinh khác, hay gặp nhất là rối loạn học đặc biệt ( specific learning disorder), chậm phát triển trí tu�?(intuallectal development disorder), các rối loạn kiểu t�?k�?(autism spectrum disorder) và rối loạn phản ứng gắn bó (reactive attachment disorder), …�?Có thể vì lý do này mà đã có nhiều phương pháp trị liệu được đưa ra tốn nhiều chi phí nhưng hiệu quả không rõ rệt.

Khi điều tr�?ADHD bằng thuốc không hiệu qu�?mong muốn, neurofeedback là một tr�?liệu chọn lựa. Neurofeedback huấn luyện tr�?em tr�?nên ý thức hơn v�?phản ứng sinh lý của chúng và làm th�?nào đ�?giành quyền kiểm soát của thùy trán của não – trung tâm đ�?điều hành mọi hoạt động. Ghi điện não đ�?neurofeedback là một k�?thuật đặc biệt theo liệu pháp phản hồi sinh học, ghi chép các hoạt động điện trong các t�?bào thần kinh s�?não.

Tr�?em b�?ADHD có t�?l�?EEG bất thường cao hơn so với tr�?em không ADHD, chẳng hạn như nhịp sóng theta cao hơn (buồn ng�? , nhịp điệu động cảm giác thấp hơn (kiểm soát vận chuyển), và sóng beta thấp hơn (quá trình chú ý và trí nh�?. Neurofeedback cung cấp phân tích âm thanh và hình ảnh của các sóng não, và tr�?em học cách duy trì mức đ�?thích hợp cho hoạt động.

Trong một buổi tr�?liệu neurofeedback, cảm biến điện não đ�?được đặt trên da đầu. Hoạt động sóng não c�?th�?sau đó được phát hiện, khuếch đại và ghi nhận lại. Thông tin được phản hồi ngay lập tức lên màn hình cho các bác sĩ chuyên khoa và bệnh nhân. Các bác sĩ chuyên khoa thông báo cho bệnh nhân những gì h�?đang quan sát và huấn luyện h�?cách kiểm soát hoạt động của não đ�?những hoạt động này đạt đến phạm vi mong muốn. Với s�?giúp đ�?của một chương trình trò chơi video, tr�?em học cách duy trì hoạt động thấp của sóng delta và tăng sóng beta, hoặc các trò chơi s�?ngừng. Quá trình này được xem như  “tập th�?dục cho não�?và làm tăng s�?tập trung và chú ý của mình .

Các báo cáo nghiên cứu cho thấy não b�?của tr�?ADHD thiếu điều chỉnh t�?khu vực phía trước, do đó phần giữa não được phép nhanh chóng phản ứng mà không có cách thức kiểm tra như một h�?thống .

Neurofeedback phục hồi sức mạnh của khu vực phía trước của não, và xây dựng một kết nối tốt hơn giữa phần giữa não và não trước, cho phép kiểm soát và phản ứng với s�?tập trung, chú ý, với xung động  xung động và với phản ứng cảm xúc. Tr�?em xây dựng b�?nh�?đ�?chúng có th�?đạt được kết qu�?mong muốn trong các đợt điều tr�?và s�?dụng nó sau đó đ�?tạo ra kết qu�?lâu dài.

Methylphenidate  là một loại thuốc kích thích thần kinh thường được s�?dụng đ�?điều tr�?ADHD �?tr�?em và thanh thiếu niên. Tr�?em thường được dùng methylphenidate  tăng dần t�?liều đầu 18 mg mỗi ngày vào buổi sáng và cần được theo dõi quản lý thuốc chặt ch�? Khi s�?dụng methylphenidate cần tránh lưu ý không dùng phenobarbital, phenyltopin, promidone. Methylphenidate đã được Hãng dược Janssen Cilag cung cấp theo quy định quản lý dược, tại Bệnh viện Tâm thần Tp H�?Chí Minh tr�?ADHD đã được điều tr�?ngoại trú bằng loại thuốc này, tuy nhiên giá thành khá cao.

Nhiều nghiên cứu cho thấy điều tr�?ADHD bằng các thuốc psychostimulant k�?trên và bằng phương pháp neurofeedback  cho hiệu qu�?như nhau.

Bs Phạm Văn Tr�? Bv TT Tp H�?Chí Minh.

(*)Potential Signals of Serious Risks/New Safety Information Identified by the FDA Adverse Event Reporting System (FAERS) between October �?December 2013.
(*) More Drugs Added to FDA Watch List. News Alerts > Medscape Medical News. Robert Lowes. April 21, 2014

Tham khảo:
1.    Kristina Dename. Neurofeedback Therapy an Effective Non-Drug Treatment for ADHD. Psych Central.
2.    DSM Fifth Edition. DSM-5.  American Psychiatric Association. American Psychiatric Publishing. CBS Publishers & Distributors Pvt Ltd. 2013. Pg 59-66.

The post MỘT K�?THUẬT ĐIỀU TR�?TR�?TĂNG ĐỘNG GIẢM CHÚ Ý (ADHD) MỚI appeared first on Bệnh Viện Tâm Thần TP. HCM.