Đó là những thuốc được s�?dụng thông thường, ước tính chúng được s�?dụng cho gần 20% dân s�?người cao tuổi bởi nhiều bệnh, gồm các thuốc kháng histamine ph�?biến được bán không kê toa cũng như thuốc gây ng�? như diphehydramine (công ty Benadryl, McNeil-PPC), thuốc giảm d�?ứng chlorpheniramine; oxybutynin và tolterodine trong điều trị bệnh bàng quang kích thích; thuốc chống trầm cảm ba vòng doxepin hoặc amitriptyline, ngay khi được s�?dụng �?liều thấp đ�?ngăn ngừa migraine hoặc đau thần kinh.

Nghiên cứu mới này đăng trực tuyến trên JAMA Internal Medicine ngày 26 / 01, do một nhóm tác gi�? đứng đầu là Dược sĩ Shelly Gray, ĐH Washington, Seattle tiến hành. Kết quả là “phát hiện mối liên h�?đáp ứng-liều rõ ràng giữa s�?dụng thuốc kháng cholinergic và nguy cơ phát triển sa sút tâm thần: liều s�?dụng càng cao, nguy cơ càng cao.”

Liều thấp cũng được đ�?cập

Khi ch�?s�?dụng liều tối thiểu hiệu qu�?của các thuốc này cho một giai đoạn kéo dài cũng đ�?tiêu chuẩn cho việc s�?dụng liều cao và được ghi nhận có nguy cơ cao sa sút tâm thần so với nhóm không s�?dụng nhiều thuốc. “Không phải s�?dụng quá mức, nhưng s�?dụng nhiều thuốc này lâu dài và mạn tính �?ngay c�?liều thấp �?cũng dẫn đến nguy cơ sa sút cao nhất.”

Tác giả cho rằng mặc dù các nghiên cứu trước cho thấy có liên kết chặt ch�?giữa các thuốc kháng cholinergic với các vấn đ�?(suy giảm) nhận thức, nhưng mọi người và ngay c�?hầu hết các bác sĩ cũng chưa ý thức được điều này. “Thuốc kháng cholinergic thật s�?có những tác dụng ph�?rõ ràng, như khô miệng, táo bón, và bí tiểu, và đã có s�?thay đổi trong việc s�?dụng chúng, nhưng chúng vẫn được kê toa rất ph�?biến và có th�?mua như những thuốc không kê đơn.�?/p>

Trong khi nghiên cứu này m�?rộng những phát hiện trước đây trên s�?liên quan giữa thuốc kháng cholinergic với những vấn đ�?nhận thức, nhưng nó chưa minh chứng quan h�?nhân qu�?bởi vì ch�?dựa trên d�?liệu quan sát.

Ts Gray cho rằng “chúng ta đã không chứng minh được những thuốc này gây sa sút tâm thần , nhưng kết qu�?của chúng ta củng c�?mối quan tâm v�?vấn đ�?này.�?/p>

Những thuốc này có th�?gây choáng váng hoặc lú lẫn trong thời gian ngắn đã được ghi nhận trong phần thông tin kê đơn, không đ�?cập đến tác dụng lâu dài trên nhận thức. Nhìn chung ý thức v�?vấn đ�?này còn rất kém, “dược sĩ và bác sĩ có th�?cũng không biết. Giáo dục và khuyến cáo vấn đ�?này rất quan trọng, c�?cộng đồng và bác sĩ cần được động viên s�?dụng điều tr�?thay th�?khi có th�?�?/p>

Ts Gray ghi nhận rằng tất c�?những nghiên cứu về vấn đ�?này được tiến hành ở bệnh nhân lớn tuổi, chưa có d�?liệu v�?cách thức có thể tác động trên người tr�?

Nghiên cứu trên cộng đồng mới đây bao gồm 3434 người lớn tuổi (trung bình 73 tuổi). Việc s�?dụng thuốc của h�?trên 10 năm được tìm hiểu t�?các h�?sơ dược, và chúng được theo dõi trung bình thêm 7.3 năm với tầm soát sa sút tâm thần mỗi 2 năm trong suốt thời gian theo dõi.
Kết quả khoảng 20% dân s�?đang s�?dụng thuốc kháng cholinergic. Các nhà nghiên cứu dựa trên trên liều tối thiểu hiệu qu�?của thuốc kháng cholinergic và sau đó tính s�?tiếp xúc tích lũy, nó được xác định như tổng liều hàng ngày qui chuẩn (total standardized daily doses -TSDD) trong 10 năm qua. Qua thời gian theo dõi, 797 đối tượng tham gia (23.2%) tiến triển tới sa sút tâm thần, và 637 trong s�?đó (79.9%) tiến triển thành bệnh Alzheimer.

Mối liên h�?đáp ứng-liều tích lũy 10 năm được quan sát cho sa sút tâm thần, kết qu�?được ghi nhận cho bệnh Alzheimer.
TSDD của thuốc kháng cholinergic và nguy cơ sa sút trí tu�?(so với Không S�?dụng)

Ts Gray giải thích việc s�?dụng thuốc kháng cholinergic �?liều tối thiểu hiệu qu�?hàng ngày mỗi ngày trong 3 năm s�?dẫn đến nguy cơ cao nhất. “Bạn cũng có th�?mắc nguy cơ cao nhất nếu như thỉnh thoảng s�?dụng liều này trong thời gian dài hơn, hoặc một liều cao hơn trong thời gian ngắn hơn.�?/p>

“D�?liệu rất đáng tin cậy�?/p>

Đồng tác gi�?bình luận, Dược sĩ Noll L. Campbell, Purdue University College of Pharmacy, West Lafayette, �?Indiana, và Bs Malaz A. Boustani, t�?Regenstrief Institute and Indiana University School of Medicine, Indianapolis, Indiana cho biết nghiên cứu này mang lại “bằng chứng mạnh m�?đánh dấu rằng các thuốc kháng cholinergic gây ra sa sút tâm thần.�?/p>

Ts Campbell, người đã thực hiện một s�?nghiên cứu khác cũng ghi nhận những phát hiện tương t�?và cho biết nghiên cứu gần này có h�?sơ tiền s�?s�?dụng thuốc dài nhất, mang lại “d�?liệu đáng tin cậy, có th�?mang lại kết quả tốt nhất trong nghiên cứu quan sát.�?“Ngay �?những liều thấp nhất trong nghiên cứu này cũng cho thấy nguy cơ sa sút tâm thần tăng khi s�?dụng lâu dài, có v�?như một tác dụng tích lũy; �?dụng càng nhiều thì nguy cơ càng cao.”

“Hiện tai chúng tôi có một vài nghiên cứu đều đ�?ngh�?rằng thuốc kháng cholinergic có liên quan đến những suy giảm nhận thức. Mặc dù nhiều bác sĩ lão khoa và bác sĩ tâm thần có th�?ý thức được d�?kiện này, nhưng những thuốc mà bác sĩ gia đình kê đơn có th�?không ý thức điều đó.

Ts Gray cho rằng những nghiên cứu trong tương lai s�?chú trọng trên s�?tìm hiểu cơ ch�?hóa sinh mà nó có th�?ẩn dưới mối liên quan này, s�?ít những bệnh nhân cho phép tiến hành nghiên cứu giải phẫu bệnh lý mô não, từ đó có th�?giúp đưa ra tia sáng cho hướng đi này.
Ts Campbell cho rằng bước tiếp theo có th�?là một th�?nghiệm ngẫu nhiên đ�?tìm kiếm nguy cơ sa sút tâm thần �?những bệnh nhân mà h�?đã, đang s�?dụng thuốc kháng cholinergics này và tiến hành nghiên cứu khi bệnh nhân tiếp tục hoặc ngưng thuốc.

Theo Sue Hughes. ‘Strongest Evidence Yet’ Links Anticholinergic Drugs, Dementia. JAMA Intern Med. Published online January 26, 2015. Abstract Editorial. January 27, 2015. Medscape Medical News > Neurology

The post “BẰNG CHỨNG MẠNH NHẤT CHO ĐẾN HIỆN TẠI�?LIÊN QUAN GIỮA THUỐC KHÁNG CHOLINERGIC VỚI SA SÚT TÂM THẦN. appeared first on Bệnh Viện Tâm Thần TP. HCM.