BS Trần Thị Minh Ngọc

Phòng KHTH – BV Tâm thần TP.HCM

Tổ chức Y tế thế giới WHO đã định nghĩa: “Sức khỏe tâm thần là một trạng thái của sự khỏe mạnh và hạnh phúc, nhận thức rõ được khả năng của mình, có thể đối phó với những căng thẳng bình thường trong cuộc sống, làm việc hiệu quả và có khả năng đóng góp cho cộng đồng” Nhằm nâng cao nhận thức, tuyên truyền giáo dục cho mọi người về ảnh hưởng của sức khỏe tâm thần nói chung và các bệnh lý tâm thần nói riêng, ngày 10 tháng 10 hàng năm ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới tổ chức hưởng ứng Ngày sức khỏe tâm thần thế giới (World Mental Health Day)

Kể từ khi thế giới phải đối diện đại dịch COVID và các ảnh hưởng nặng nề của nó lên nhiều mặt của đời sống mọi người, nền kinh tế – xã hội của các  quốc gia, sức khỏe tâm thần của chúng ta cũng không nằm ngoài vòng ảnh hưởng tiêu cực đó. Ngày Sức khỏe tâm thần năm 2022 cho chúng ta cơ hội để tái kết nối lại các cá nhân, tổ chức, nguồn lực chăm sóc sức khỏe tâm thần, khơi lại những nỗ lực toàn cầu để tiếp tục công cuộc bảo vệ và nâng cao sức khỏe tâm thần của nhân loại.

Đại dịch COVID-19 tạo ra nhiều thách thức đến các khía cạnh của sức khỏe tâm thần trong khi các dịch vụ, kinh phí dành cho việc chăm sóc sức khỏe tâm thần gặp phải tình trạng “cung không đủ cầu” và bị gián đoạn trong suốt thời gian đại dịch. Một cuộc khủng hoảng về sức khỏe tâm thần diễn ra trên toàn cầu, chúng ta phải đối diện với những căng thăng tinh thần kéo dài làm suy giảm sức khỏe tâm thần. Trước đại dịch, ước tính cứ trên thế giới cứ 8 người thì có 1 người đang chung sống với rối loạn tâm thần nhưng chúng ta đã ghi nhận sự gia tăng của rối loạn lo âu, trầm cảm ở mức hơn 25% chỉ trong năm đầu tiên của đại dịch.

Bên cạnh đó, những cuộc di dân ồ ạt vì xung đột bạo lực kéo dài, sự bất bình đẳng về kinh tế- xã hội ngày càng gia tăng gây tác động tiêu cực đến tiến trình cải thiện sức khỏe tâm thần của toàn nhân loại. Việc tiếp cận đến các dịch vụ, cơ sở, quyền lợi được chăm sóc sức khỏe tâm thần của người dân còn nhiều rào cản như là sự kỳ thị và phân biệt đối xử đối với người có rối loạn tâm thần. Điều đó dẫn đến việc các cá nhân mắc rối loạn tâm thần gặp nhiều khó khăn khi nỗ lực trở lại với công việc, trường học cũng như hòa nhập xã hội.

Vì lẽ đó tất cả chúng ta cần chung tay phối hợp để đóng góp vào việc tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về sức khỏe tâm thần cũng như các biện pháp can thiệp, bảo vệ sức khỏe tâm thần hiệu quả. Nhân Ngày sức khỏe tâm thần thế giới 2022, WHO đã khởi động 1 chiến dịch với chủ đề “ Sức khỏe tâm thần và hạnh phúc của mọi người là ưu tiên toàn cầu” tạo cơ hội để chính phủ của các quốc gia đối tác, các cá nhân, tập thể có quan tâm, những người đang có vấn đề về sức khỏe tâm thần được kết nối, cùng thúc đẩy sự tiến bộ trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần.

Hưởng ứng tinh thần tinh thần trên, Bệnh viện Tâm thần TP.HCM với sự ủng hộ, hỗ trợ tận tình cũng như chỉ đạo sâu sát của Sở Y tế và Ủy ban nhân dân TP.HCM đã triển khai nhiều công tác nhằm bảo vệ và nâng cao sức khỏe tâm thần của người dân trên địa bàn TP.HCM. Bệnh viện Tâm thần đã phối hợp với Trung tâm cấp cứu 115 thành lập đường dây cấp cứu trầm cảm tự sát thông qua tổng đài 19001267, đồng thời thực hiện công tác tư vấn từ xa cho các trường hợp  có vấn đề tâm lý, tâm thần thông qua tổng đài này.

Trong thời gian làn sóng COVID lan tràn mạnh mẽ tại TP.HCM, bên cạnh việc chung tay với toàn ngành y tế Thành phố, tham gia các công tác chống dịch tại cộng đồng, hội chẩn từ xa cũng như tại chỗ với các đơn vị, cơ sở có nhu cầu, Bệnh viện Tâm thần đã chủ động thành lập Đơn vị điều trị COVID tại Cơ sở 2 để tiếp nhận điều trị các trường hợp bệnh nhân mắc COVID kèm theo các rối loạn tâm thần nhằm một phần giảm bớt gánh nặng cho các cơ sở thu dung điều trị COVID và cung cấp điều trị chuyên khoa tâm thần cho người dân. Bên cạnh đó, Bệnh viện Tâm thần cùng mạng lưới y tế tuyến cơ sở thường xuyên thực hiện công tác vãng gia, thăm khám tại nhà cho các bệnh nhân tâm thần neo đơn, gặp khó khăn trong việc di chuyển tại cộng đồng.

Bệnh viện cùng Đoàn thanh niên, Công đoàn cũng đã tổ chức nhiều hoạt động nhằm hỗ trợ chăm sóc sức khỏe tâm thần cho cộng đồng và nhân viên y tế, người lao động tại viện như là: Khám chữa bệnh từ thiện cho các các cụ già tại viện dưỡng lão Vinh Sơn định kỳ mỗi 3 tháng; khám sức khỏe định kỳ cho nhân viên y tế; tổ chức các hội thi nấu ăn, thể thao, văn nghệ; trao quà cho các nhân viên y tế và gia đình nhân viên mắc COVID, khen thưởng hoạt động phòng chống dịch cho cá nhân và tập thể,…

Với trách nhiệm và sứ mệnh của một bệnh viện chuyên khoa Tâm thần tuyến đầu của TP.HCM, bệnh viện Tâm thần đã và đang tiếp tục nỗ lực thực hiện nhiều kế hoạch hành động nhằm bảo vệ sức khỏe toàn dân trên địa bàn Thành phố như một cách đáp lại lời kêu gọi của WHO nhân Ngày sức khỏe tâm thần 10/10/2022 với chủ đề “Hành tinh của chúng ta- Sức khỏe của chúng ta”