CÁC THUỐC CHỐNG LOẠN THẦN CÓ THỂ TĂNG NGUY CƠ TỬ VONG SỚM Ở BỆNH NHÂN SA SÚT TÂM THẦN ALZHEIMER

80

Một nghiên cứu mới tại Phần Lan cho biết kết quả như trên. Số liệu dựa trên gần 58,000 bệnh nhân được chẩn đoán là Alzheimer từ năm 2005 đến 2011

Hơn 1/4 bệnh nhân Alzheimer được các bác sĩ điều trị cho dùng các thuốc chống loạn thần (CLT) và các tác giả phát hiện 60 % số họ có nguy cơ tử vong sớm so với những bệnh nhân Alzheimer khác không dùng thuốc CLT.

Nguy cơ cao nhất xuất hiện khi bắt đầu dùng thuốc CLT lần đầu, nhưng nguy cơ tử vong vẫn gia tăng và tồn tại suốt nếu sử dụng thuốc CLT dài ngày.

Nếu bệnh nhân dùng hơn 02 loại thuốc CLT cùng lúc thì nguy cơ tử vong tăng gần gấp 2 lần so với bệnh nhân chỉ dùng 01 loại.

Mặc dù nghiên cứu đã phát hiện sự liên hệ giữa thuốc CLT và nguy cơ tử vong cao ở bệnh nhân Alzheimer nhưng các tác giả không chứng minh mối liên quan nguyên nhân – hậu quả.

Tuy nhiên, theo NCS tiến sĩ Marjaana Koponen Trường ĐH Dược khoa (ĐH TH Eastern Finland cho biết kết quả trên phù hợp với kết quả các nghiên cứu trước. Gia tăng tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân Alzheimer do dùng các thuốc CLT đã được cảnh báo từ 10 năm trước.

Nghiên cứu mới này khẳng định các khuyến cáo hiện tại rằng thuốc CLT chỉ nên dùng khi không thể kiểm soát rối loạn hành vi như kích động, gây hấn, và nên giới hạn thời gian uống các loại thuốc CLT này.

Đồng thời là dùng liều thấp nhất có thể, không nên dùng hơn 02 loại thuốc CLT cùng lúc.

Thực tế thăm khám điều rị ngoại trú tại Khoa Khám I Bv TT Tp HCM cho thấy hầu hết bệnh nhân sa sút tâm thần Azlzheimer đến khám sau khi điều trị ở nhiều cơ sở khác. Áp dụng tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh không khó nhưng chỉ định dùng thuốc khó hơn nhiều vì bệnh nhân đã được dùng nhiều loại thuốc trước đó, trong đó có thuốc CLT. Chỉ cần quan sát bước đi ngắn, chậm, nét mặt đờ đẫn, … và tình trạng quên lẫn, trả lời vài từ (cho dù trả lời đúng) nhưng chậm chạp ngập ngừng là chúng ta biết đây là tình trạng suy giảm khả năng nhận thức do dùng thuốc CLT sớm ( để bệnh nhân yên, không gây phiền hà và để ngủ, … !) gây ra, tất nhiên chưa kể tình trạng dễ té ngã.

Mục đích điều trị bệnh nhân tâm thần là mang lại khả năng nhận thức, khả năng biểu lộ cảm xúc và kiểm soát các rối loạn hành vi. Chính vì vậy cần thận trong khi  dùng thuốc, khi kết hợp thuốc, đặc biệt cho bệnh nhân lớn tuổi, và đặc biệt hơn cho bệnh nhân sa sút tâm thần do tiến tiển suy giảm chức năng hoạt động của tế bào thần kinh trung ương.

Bs CK II Phạm Văn Trụ. Bv TT Tp HCM

Theo:
 1. Robert Preidt. Antipsychotic Drugs May Up Risk of Early Death in Alzheimer’s Patients. Tuesday, December 27, 2016.
SOURCE: University of Eastern Finland, news release, December 2016
HealthDa. 
2. Megan Brooks. New Practice Guidelines on Antipsychotic Use in Dementia. Medscape Medical News > Psychiatry.  May 03, 2016. Am J Psychiatry. Published online May 1, 2016. Full text.