Một nghiên cứu của A UK Biobank với trên 500 ngàn người tham gia cho kết quả và khuyến cáo, người tuổi trung niên ngủ nhiều hơn 9 giờ / đêm có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer tăng gấp đôi trong thời gian 6 năm.

Tác giả PGs Ts Lei Gao, MD, về gây mê và PGs khoa học tại khoa Rối loạn giấc ngủ và Nhịp sinh học Trường ĐH Harvard, Bv Brigham and Women’s (BWH), Boston, Massachusetts,

Đối với người trung niên, rối loạn giấc ngủ có thể đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của não bộ.

Nghiên cứu này được báo cáo trực tuyến tại Hội nghị Alzheime Quốc tế 2020 (Alzheimer’s Association International Conference (AAIC) 2020).

Rối loạn giấc ngủ trở nên phổ biến trên toàn thế giới và gần đây các nhà nghiên cứu cho biết sự gia tăng mối liên kết khó hiểu giữa giấc ngủ và hoạt động hay sức khỏe của não bộ. Một nghiên cứu mới với 502,538 người tham gia (tuổi trung bình 57) trong thời gian 12 năm. Người tham gia tự đánh đánh khai báo các đặc điểm về giấc ngủ đêm, giấc ngủ ban ngày, các chẩn đoán ngưng thở khi ngủ, ngáy và giấc ngủ ban ngày.

Các tác giả ghi nhận số lần nhập viện và số người tham gia tử vong. Các yếu tố khác bổ sung là tưởi, giới tính, học vấn gồm thu nhập, chỉ số cơ thể, hoạt động thể lực, hút thuốc và sử dụng rượu, bệnh tim mạch và các yếu tố nguy cơ bệnh tha62nh kinh, hô hấp, trầm cảm/ lo âu và sử dụng các loại thuốc điều trị.

Thời gian theo dõi trung bình 6,4 năm và 932 người mắc bệnh Alzheimer.

So sáng những người ngủ từ 6-9 giờ mỗi đêm với những người ngủ hơn 9 giờ có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer cao hơn ([HR], 2.04; 95% [CI], 1.56 – 2.67; P < .001). Nguy cơ tương tự đối với người ngưng thở trong giấc ngủ (HR, 2.05; 95% CI, 1.23 - 3.42; P =.006) và người buồn ngủ ban ngày ngày (HR, 1.56; 95% CI, 1.18 - 2.03; P = .001). Cuối cùng tác giả kết luận cả 3 kiều rối loạn giấc ngủ đều có mối liên quan tới bệnh Alzheimer trong cùng một cách thức. Tuy nhiên ngáy là triệu chứng phổ biến trong ngưng thở trong giấc ngủ không liên quan đến nguy cơ bệnh Alzheimer. Đây là một nghiên có có bài bản vì phương pháp tiến cứu và mẫu dân số nghiên cứu lớn. PGs Ts Alberto Ramos, GĐ nghiên cứu thần kinh lâm sàng Chương trình giấc ngủ Y khoa ĐH Miami Miller School of Medicine, Florida cho biết như trên. Ngược lại khi chúng ta mất ngủ, ngủ không đủ thời gian theo từng giai đoạn tuổi có thể dẫn đến một trong các tình trạng sau dưới đây:

• Suy giảm T-Cell, dù không trực tiếp nhưng sẽ làm sức khỏe yếu đi, khi càng mất ngủ, nồng độ CPR (C-reactive protein) càng cao, và đây là tiền đề cho các
  bệnh nhiễm trùng,đồng thời gây dễ mắc bệnh tim ở người lớn tuổi.
• Mất ngủ nguyên phát có tỷ lệ cao hơn tiểu đường, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, bệnh gan mạn tính. Khi mắc các bệnh đồng diễn, mất ngủ nguyên phát là yếu tố tiên đoán sự xuất hiện tình trạng sa sút tâm thần 2,14 lần ( 95% CI, 2,01 – 2,29 (trong đó có bệnh Alzheimer).
• Nhiều nghiên cứu nhận định đái tháo đường và u gan là 2 căn bệnh thường nặng thêm nếu bệnh nhân mất ngủ.
• Mất ngủ liên qua 25 % bệnh nhân sa sút tâm thần mức độ trung bình và 50 % bệnh nhân sa sút tâm thần nặng.
• Mất ngủ là triệu chứng đầu tiên của nhiều rối loạn tâm thần, từ stress, rối loạn lo âu đến trầm cảm, và các bệnh loạn thần thường gặp.

Từ các biến chứng của mất ngủ, kể cả mất ngủ nguyên phát khi còn trẻ, các nghiên cứu chỉ ra một số vấn đề sau đây:

• Cân bằng cuộc sống. Đây là một thách thức quá phức tạp, bởi lẽ chỉ với một vấn đề đã “chín người mười ý”, vì tình trạng xã hội, kinh tế gia đình và bản thân khác biệt, vì những thay đổi luôn xảy ra không ngừng.
• Chú ý rằng hoạt động tâm thần hàng ngày trong các khuôn khổ, định chế cộng đồng luôn thúc đẩy con người đến gắn kết. Chính sự gắn kết xã hội tốt sẽ dẫn tới cân bằng cuộc sống tốt hơn, mang lại chất lượng cuộc sống thực sự hữu ích hơn.
• Môi trường sống ở các giai đoạn cuộc đời cần được chăm sóc tốt hơn dựa trên các thành quả khoa học đời sống.
• Khi có biểu hiện mất ngủ các kiểu loại, ở các giai đoạn tuổi khác nhanh thì có thể đã mang mầm bệnh tương ứng. Và đến lúc này cần được chăm sóc chuyên khoa hợp lý, trong đó có sử dụng thuốc.

Trên đây là một số vấn đề mất ngủ liên quan sớm và liên quan lâu dài và chỉ là những nhận định sơ khai rút ra từ các nghiên cứu khoa học trên các trang Web y khoa uy tín thế giới. Luôn luôn là chưa đủ, rất mong độc giả bổ sung hoặc chỉ ra các thiếu sót. Bạn đọc có thể liên hệ SĐT: 091 8332 893 ( vui lòng nhắn tin trước khi gọi).

Tham khảo
‘Long Sleep’ or Apnea in Middle Age Double Risk For AD. News > Medscape Medical News > Conference News > AAIC 2020. Pauline Anderson. July 31, 2020

Bs CK II Phạm Văn Trụ. Nguyên PGĐ Chuyên môn Bv Tâm thần Tp HCM