Gần đây rất nhiều thông tin về đời sống tình dục của con người trên các phương tiện thông tin và nhiều người đã nhận thức đây là vấn đề có liên quan và đến khám chuyên khoa tâm thần. Có thể nêu ra một số ví dụ sau:
Tháng 12 / 2003, ông Ng. V. K. 67 tuổi, trú tại Quận 2 được con gái (khoảng 30 tuổi) đưa tới khám với lý do ngủ ít và hay quên. Không biểu lộ phản ứng cảm xúc nhiều, cho tới gần kết thúc cuộc thăm khám, người con gái nói nhỏ với Bs là ông “nghịch bậy” và làm nhiều điều kỳ lắm. “Vuốt dương vật hay đuổi đòi ôm mẹ … ?” – Dạ đúng, còn tụt quần đuổi mắc cỡ lắm!”.
Bệnh nhân nam 26 tuổi trú tại Quận 6 khai rằng cứ sắp ngủ là “có cảm giác không nói được”, “nhưng Bs đừng cho em ngủ, em không làm gì được, vì em còn có bạn gái…”.
Cô Lê Th. A. 27 tuổi, đến từ 1 tỉnh xa Tp HCM đến khám vì mất ngủ, nhưng rồi cho biết lý do là thường xuyên có cảm giác đòi hỏi bạn trai… nhiều tới mức muốn có thêm bạn trai nữa.
Xung động hành vi tình dục là những biểu hiện rối loạn các hành vi tình dục bất thường trầm trọng diễn ra như một xung động khó ngăn cản, được gọi là tăng tính dụ, cuồng dâm hay nghiện tình dục. Về thực chất, đây là các trạng thái ám ảnh với những ý nghĩ ( hay ý tưởng) về tình dục, ám ảnh cảm giác hay ám ảnh các hành vi tác động xấu đến sức khoẻ, nghề nghiệp, tới mối quan hệ và các phương diện khác trong cuộc sống.
Xung động tình dục bất thường gồm những trải nghiệm thích thú bình thường nhưng người bệnh ám ảnh về những thích thú đó, hoặc gồm những ý tưởng hay hoạt động tình dục ngoài phạm vi văn hoá, luật pháp, đạo đức đã được chấp nhận từ trước.
Xung động tình dục bất thường gây tổn hại đến tư cách bản thân người bệnh, đến quan hệ xã hội, nghề nghiệp và tổn hại đến người khác. Nếu được điều trị và cố gắng của bản thân, người bệnh có thể chế ngự hành vi tình dục bất thường, có thể giữ gìn ham muốn tình dục và do đó kìm hãm xung động hành vi của mình.
Một số biểu hiện của xung động tình dục bất thường:
• Xung động muốn quan hệ thoả mãn tình dục mãnh liệt và cảm giác không kiểm soát được.
• Khi xung động xảy ra, người bệnh có thể muốn hoặc không muốn tìm cách thực hiện hành vi, chỉ tỏ ra thích thú hay thoả mãn quan hệ tình dục
• Người bệnh sử dụng hành vi bất thường để thoát khỏi một số trạng thái tâm thần khác cô độc, trầm cảm , lo lâu hay đang bị stress.
• Người bệnh bất chấp hậu quả xấu như sẽ bị lây nhiễm hoặc lây cho người bị hại bệnh hoa liễu (lậu, giang mai, nhiễm HIV, v.v…), bất chấp sẽ mất mối quan hệ xã hội, gia đình, bất chấp trục trặc nghề nghiệp và sự trừng phạt của pháp luật.
• Lưu ý người bệnh luôn có khó khăn trong việc tạo ra và duy trì cảm xúc thân mật ngay cả khi tận tâm và cười người bị hại.
Một số nguyên nhân thường gặp:
1. Mất cân bằng trong hoạt động và tăng nồng độ các chất vận chuyển thần kinh serotonin, dopamine và norepinephrine. Các hoá chất thần kinh này có chức năng điều hoà cảm xúc.
2. Nồng độ nội tiết tố sinh dục thay đổi, nhưng chưa rõ các nội tiết tố này ảnh hưởng chính xác thế nào khi xung động bất thường xảy ra.
3. Một số bệnh lý của não bộ có thay đổi hành vi như: bệnh xơ cứng rải rác, động kinh, bệnh Huntington, một số thuốc đồng vận dopamine điều trị Parkinson có thể gây ra xung động tình dục bất thường.
4. Có thể do thay đổi đường dẫn truyền thần kinh tạo ra phản ứng thích thú hay khó chịu khi không tiếp tục quan hệ tình dục.
Yếu tố thuận lợi:
Xung động tình dục bất thường xảy ra ở cả nam và nữ, nam phổ biến hơn, dù không ưa thích, với người khác giới, người đồng giới hay với cả người ái nam ái nữ. Nguy cơ hay xảy ra ở người lạm dụng rượu, ma tuý, người có một số bệnh lý tâm thần như rối loạn cảm xúc, rối loạn kiểm soát xung động. Đặc biệt cần tránh người có tiền căn bạo lực hay lạm dụng tình dục.
Những người quan hệ tình dục “rộng rãi”, người xem phim sex, thích thủ dâm mức độ quá đáng hay thường xuyên dùng các dụng cụ khiêu dâm, thích khổ dâm hay, bạo dâm, thích phô trương bộ phận sinh dục, và những người không có được bạn tình.
Một số rối loạn hành vi tình dục thường gặp:
Hay gặp nhiều là phô trương bộ phận sinh dục ngoài ( dương vật), sử dụng một số loại trang phục quần áo lót nữ. Tiếp theo là loạn dâm với trẻ em, khổ dâm (làm nhục, đánh đập, trói hoặc làm cách khác gây đau), bạo dâm (gây đau đớn thân thể và tinh thần, gây náo động cho nạn nhân). Thị dâm (quan sát, nhìn trộm người lạ đang trần truồng, đang cởi quần áo hoặc đang sinh hoạt tình dục). Rờ mó hay cọ xát vào thân thể của người không ưng thuận.
Một số rối loạn khác như nói chuyện tục tĩu về quan hệ tình dục, ám ảnh loạn dâm với xác chết, loạn dâm với súc vật và một vài rối loạn đặc biệt khác ít gặp hơn.
Trị liệu
Giúp đỡ người bệnh nhận dạng và điều trị sớm, vượt qua hổ thẹn, điều trị sớm tình trạng bệnh lý tâm thần. Đối với trẻ em bị lạm dụng tình dục phải thăm khám và trị liệu kịp thời vì thường để lại hậu quả lâu dài. Nên nhớ trị liệu đúng phương pháp sẽ giúp trẻ lấy lại cảm xúc bình thường.
Một số thuốc tác động trên các hóa chất thần kinh có thể ngăn cản thực hiện hành vi tình dục. Hiệu quả của các loại thuốc này phụ thuộc vào tất cả mọi tình huống, các rối loạn tâm thần, hoặc vào mức độ rối loạn hành vi tình dục bất thường. Thuốc chống trầm cảm, thuốc điều chỉnh khí sắc và một số nội tiết tố có thể được sử dụng, nhưng nhất thiết phải theo toa của bác sĩ chuyên khoa
