admin — Sun, 13 Aug 2017 14:40:12 +0000

Những người b�?trầm cảm, stress hoặc trong tình trạng bất mãn, không hài lòng với cuộc sống hiện tại có nguy cơ đột qu�?hoặc t�?vong vi đột qu�?cao.

Đây là kết qu�?một nghiên cứu của Ts Susan Everson-Rose GĐ Chương trình nghiên cứu y t�?mất bình đẳng Trường ĐH Minesota bang Minneapolis. Kết qu�?cho thấy những người phải đối mặt với đau kh�?trong cuộc sống có nguy cơ b�?tai biến đột qu�?cao một cách rõ rệt và nguy cơ t�?vong do tai biến đột qu�?cao gấp 3 lần so với người ít đau buồn, ít stress hơn. Kết luận chắc chắn trên cho thấy tác hại của tình trạng sống trong căng thẳng đau buồn đối với người có nguy cơ b�?bệnh tim mạch. Nghiên cứu này đăng trên Tạp chí đột qu�?ngày 13/ 12/2012.

Với thiết k�?đoàn h�?tiến cứu và dựa trên s�?liệu của D�?án sức khỏe Người cao tuổi Chicago (Chicago Health and Aging Project = CHAP) các tác gi�?tiến hành nghiên cứu �?người cao tuổi có bệnh mạn tính tại 3 địa phương gần nhau có cùng hoàn hoàn cảnh kinh t�?xã hội. Các tác gi�?thu thập thông tin v�?tiền s�?bệnh tật, hiểu biết v�?sức khỏe, tình trạng kinh t�?xã hội, lối sống hành vi và các đặc trưng tâm lý xã hội được nhắc lại trong bản phỏng vấn 3 năm 1 lần.

Trong tiến trình nghiên cứu, lần phỏng vấn th�?2 (1997 �?1999) đánh giá rộng hơn v�?các đặc trưng tâm lý xã hội làm nền tảng cho các phân tích hiện tại �?4120 ph�?n�?(đa s�?là người da màu), trung bình 77 tuổi. Hầu hết đều học 12/12 và mắc 01 bệnh mạn tính, 13,1% có tiền s�?đột qu�? Đối với những bệnh nhân phải nhập viện vì đột qu�? các tác gi�?lấy s�?liệu t�?Trung tâm dịch v�?chăm sóc Y khoa Claims (2649 bệnh nhân được phân tích s�?liệu). S�?liệu t�?vong (vì đột qu�? t�?Cơ quan theo dõi ch�?s�?t�?vong quốc gia ( National Death Index).

Đ�?đánh giá những khó khăn tâm lý xã hội trong cuộc sống, các tác gi�?chia làm 4 mức đ�?
1. Có các triệu chứng trầm cảm;
2. Có các biểu hiện stress;
3. Có biểu hiện lo âu, cáu kỉnh và có nét tính cách d�?gây g�?
4. Có biểu hiện không hài lòng với cuộc sống hiện tại.
Ch�?s�?đánh giá được càng cao càng th�?hiện mức đ�?khó khăn tâm lý xã hội người bệnh phải đương đầu hàng ngày càng cao.

Các yếu t�?tâm lý xã hội và hành vi cư x�?có th�?có vai trò quan trọng trong s�?gia tăng nguy cơ b�?tai biến đột qu�? Những người có nhiều khó khăn, đau kh�?trong cuộc sống hàng ngày có th�?ít khuynh hướng và kh�?năng tuân theo các khuyến cáo điều tr�?của bác sĩ hoặc ít duy trì lối sống khỏe mạnh.

Hầu hết những người tham gia nghiên cứu này đều ít vận động cơ th�?và có t�?l�?mắc các bệnh tim mạch và tiểu đường khá cao. Qua đó cho thấy chi phí chữa tr�?s�?cao hơn và do đó dẫn đến kh�?năng phải thách thức khi duy trì lối sống khỏe mạnh. Tuy nhiên, việc kiểm soát các yếu t�?này ít hiệu qu�?v�?mối liên h�?giữa những khó khăn tâm lý xã hội và t�?l�?t�?vong do đột qu�? do tai biến mạch máu não.

Nguyên nhân dẫn tới nguy cơ tai biến đột qu�?cao liên quan tới tình trạng khó khăn, đau kh�?tâm lý xã hội chưa được hiểu một cách đầy đ�? Cơ ch�?có th�?do rối loạn điều chỉnh h�?h�?đồi-tuyến yên- thượng thận vốn đã có liên quan trong stress là tăng hoạt động catecholamine, rối loạn chức năng t�?bào nội mô, hoạt hóa tiểu cầu và tình trạng đông máu mức đ�?cao.

Tác động của nội tiết thần kinh, tình trạng stress nặng và cảm xúc tiêu cực có th�?góp phần làm tăng nguy cơ tai biến đột qu�? Tuy nhiên các yếu t�?trên có th�?nguy hiểm hơn đối với tình trạng đột qu�?do thiếu máu hơn là đột qu�?do xuất huyết. Trong nghiên cứu này các tác gi�?phát hiện ra nhiều yếu t�?ảnh hưởng nhiều hơn �?bệnh nhân đột qu�?do xuất huyết.

Do thiếu s�?liệu kết qu�?sinh học v�?nội tiết thần kinh và stress nên mối liên quan giữa khó khăn đau kh�?tâm lý xã hội và nguy cơ b�?tai biến đột qu�?chưa sáng t�?hẳn. Chưa có thông tin s�?liệu v�?hình ảnh các th�?loại tai biến đột qu�?cũng như chưa đánh giá mức đ�?thay đổi của tình trạng khó khăn tâm lý xã hội ảnh hưởng th�?nào đến tai biến đột qu�?là những hạn ch�?của nghiên cứu này cần được nghiên cứu thêm.

Thực t�? s�?bệnh nhân trầm cảm hoặc đang trong tình trạng chấn thương tâm lý nặng t�?vong nguyên nhân do tai biến đột qu�?không phải là hiếm. Tại Tp H�?Chí Minh chưa thấy công b�?nghiên cứu nào v�?vấn đ�?này, nhưng chúng ta không th�?loại tr�?mối liên quan giữa stress, trầm cảm �?những người tuổi trung niên hoặc sau trung niên và các trường hợp cấp cứu do tai biến đột qu�? k�?c�?cac trường hợp t�?vong đột ngột.

Bs CK II Phạm Văn Tr�?BV Tâm thần Tp H�?Chí Minh.

Theo Pauline Anderson. Depression, other psychosocial distresses linked to stroke. Medscape Medical News. Neurology. December 13, 2012.

The post TRẦM CẢM VÀ CÁC ÁP LỰC TÂM LÝ XÃ HỘI KHÁC LIÊN QUAN ĐẾN TAI BIẾN ĐỘT QU�?/a> appeared first on Bệnh Viện Tâm Thần TP. HCM.

TRẦM CẢM VÀ CÁC ÁP LỰC TÂM LÝ XÃ HỘI KHÁC LIÊN QUAN ĐẾN TAI BIẾN ĐỘT QU�?– Bệnh Viện Tâm Thần TP. HCM