THUỐC CHỐNG LOẠN THẦN LIÊN QUAN GIA TĂNG ĐƯỜNG HUYẾT – Bệnh Viện Tâm Thần TP. HCM

admin — Mon, 14 Aug 2017 12:02:36 +0000

THUỐC CHỐNG LOẠN THẦN LIÊN QUAN GIA TĂNG ĐƯỜNG HUYẾT �?BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG LỚN TUỔI.

Theo kết qu�?một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Archives of Internal Medicine ngày 27/7/2009, bệnh nhân đái tháo đường (ĐT Đ) lớn tuổi được ch�?định dùng thuốc chống loạn thần (CLT) lần đầu tiên có nguy cơ tăng đường huyết, đặc biệt trong 2 tuần l�?đầu. T�?l�?tăng đường huyết �?những bệnh nhân này là 50% cao hơn so với s�?bệnh nhân nhóm chứng không s�?dụng thuốc CLT này trong thời gian ít nhất 6 tháng theo dõi.

Ts Lorrain L. Lipscombe, Viện Khoa học đánh giá lâm sàng Trường ĐH Toronto và Viện Nghiên cứu Ph�?n�?thuộc Women’s College Hospital Toronto cho biết: “Kết qu�?trên lưu ý các bác sĩ cần tỉnh táo đặc biệt trong theo dõi nồng đ�?đường huyết �?người lớn tuổi ĐT Đ khi phải dùng thuốc CLT�? �?Nếu bạn sắp bắt đầu dùng một trong các loại thuốc CLT (sau đây) cho bệnh nhân ĐT Đ lớn tuổi, bạn cần chú ý kiểm soát ĐT Đ khi bắt đầu ch�?định và c�?sau khi điều trị�?

Bệnh nhân ĐT Đ lớn tuổi ít thông báo triệu chứng

Bệnh nhân ĐT Đ lớn tuổi thường không được kiểm soát tốt như bệnh nhân ít tuổi hơn. �?/ 3 bệnh nhân lớn tuổi có th�?ít thông báo sớm triệu chứng như tiểu đêm nhiều hoặc mất nước, h�?d�?b�?rối loạn chuyển hóa nhiều hơn khi bắt đầu dùng thuốc CLT. Nghiên cứu này bao gồm 13,817 bệnh nhân >= 66 tuổi mắc bệnh ĐT Đ t�?trước và bắt đầu dùng thuốc CLT trong khoảng thời gian t�?/4/2002 đến 31/3/2006 và được theo dõi trong thời gian trung bình 2 năm.

Thuốc CLT là các loại không điển hình (th�?h�?mới): olanzapine, biệt dược Zyprexa Hãng Lilly; quetiapine, biệt dược Seroquel hãng AstraZeneca, risperidone, biệt dược Risperdal Hãng Janssen và một s�?loại thuốc CLT th�?h�?cũ. Các nhà nghiên cứu phân chia các loại thuốc này vào các nhóm bệnh nhân đang dùng, đã dùng (t�?15 đến 180 ngày trước khi tiến hành theo dõi nghiên cứu) hoặc đã dùng trước một thời gian dài ( hơn 180 ngày trước). Bệnh nhân cũng được phân loại nhóm dùng 1 thuốc CLT trước khi tiến hành theo dõi (s�?dụng lần đầu) và nhóm dúng hơn 1 loại thuốc CLT trước khi tiến hành theo dõi ( đã và đang s�?dụng ).

Bệnh nhân được chia thành nhóm điều tr�?insulin (14.4%), nhóm dùng thuốc uống h�?đường huyết (45.5%) và nhóm không điều tr�?ĐT Đ (40.2%).

Phần lớn các trục trặc xảy ra trong 2 tuần l�?đầu

S�?dụng nhiều d�?kiện khác nhau, các nhà nghiên cứu đã xác định s�?bệnh nhân nhập viện hoặc khám cấp cứu vì tăng đường huyết hoặc vì các vấn đ�?liên quan. Đối với từng trường hợp nhập viện, lựa chọn kiểm soát 10 bệnh nhân tương xứng v�?tuổi, giới, s�?năm tham gia nghiên cứu và thời gian theo dõi.

Kết qu�?1515 bệnh nhân (11.0%) nhập viện vì tăng đường huyết. Trong s�?này 479 bệnh nhân (24.1%) dùng insulin, 823 bệnh nhân ( 13.1%) uống thuốc h�?đường huyết và 213 bệnh nhân (3.8%) không điều tr�?ĐT Đ.

So sánh bệnh nhân không dùng thuốc CLT trong thời gian 180 ngày trước với bệnh nhân có dùng cho thấy kết qu�?chung kh�?năng đường huyết cao hơn ( t�?l�?hiệu chỉnh 1.50; 95% CI, 1.29 �?1.74; p<.001).

T�?l�?hiệu chỉnh là 1.40 trong nhóm bệnh nhân dùng insulin điều tr�? 1.39 trong nhóm dùng thuốc uống h�?đường huyết, và 2.43 trong nhóm không điều tr�?ĐT Đ.

Gần như 70% bệnh nhân s�?dụng thuốc CLT lần đầu có tăng đường huyết trong thời gian 14 ngày đầu. Kết qu�?còn cho thấy tất c�?các loại thuốc CLT đều có nguy cơ tăng đường huyết, giống nhau �?c�?loại CLT th�?h�?mới và cũ. Theo Ts Lipscombe, hiệu qu�?của các thuốc CLT trên nồng đ�?dopamine mà theo các nghiên cứu trước đây cho rằng hiệu qu�?đó gi�?vai trò điều hòa nồng đ�?glucose trong máu là một cơ ch�?tiềm tàng. Các nghiên cứu khác cho rằng các thuốc CLT có th�?tác động lên s�?tiết insulin.

Mặc dù có một s�?chứng c�?cho thấy s�?dụng các thuốc CLT có th�?tăng nguy cơ đái tháo đường �?bệnh nhân TTPL tr�?tuổi, nhưng đây là nghiên cứu đầu tiên xem xét tác động của các loại thuốc CLT này �?bệnh nhân ĐT Đ lớn tuổi. Trong s�?bệnh nhân tham gia nghiên cứu t�?65 tuổi tr�?lên có hơn 45% bệnh nhân ĐT Đ.

Các thuốc chống loạn thần được ch�?định quá nhiều�?/b>

Các thuốc CLT được s�?dụng với s�?lượng nhiều trong thập k�?trước. Lý do ph�?biến nhất là các thuốc này dùng kiểm soát triệu chứng rối loạn hành vi �?bệnh nhân sa sút tâm thần lớn tuổi và nhiều người trong s�?h�?b�?suy giảm nhận thức. Gần đây thuốc CLT được kê toa nhiều hơn nữa có th�?vì loại thuốc CLT th�?h�?mới ít tác dụng ph�?hơn các thuốc CLT th�?h�?cũ.

Các thuốc CLT này có th�?dùng chữa triệu chứng rối loạn hành vi �?người cao tuổi mà bệnh nhân và người thân đều lo lắng đau kh�? “Không phải vì vậy mà không nên dùng khi thật s�?cần thiết vì thuốc CLT rất hiệu qu�?trong kiểm soát triệu chứng loạn thần�? Tuy nhiên, các tác gi�?cho rằng theo quan niệm lạm dụng thuốc CLT và hiệu qu�?mang lại con bàn cãi, thì kết qu�?của nghiên cứu này có th�?nâng cao ý thức v�?kh�?năng gây tác hại của các thuốc CLT.

Các bác sĩ nên xem xét phương pháp tiếp cận điều tr�?khác cho bệnh nhân ĐT Đ lớn tuổi. “Chúng tôi khuyến khích các bác sĩ nghĩ đến phương pháp khác- hoặc dùng thuốc hoặc không, chúng tôi hiểu s�?lựa chọn này có th�?phải có nhiều thời gian hơn một chút và mất công sức hơn nhưng ít nhất s�?thay đổi ch�?định điều tr�?đã được xem xét �?đối tượng d�?mắc thêm bệnh khác�?

Nhìn nhận thận trọng các kết qu�?nghiên cứu

Ts Johon W. Newcomer, Trung tâm Nghiên cứu Lâm sàng Trường ĐH Y Khoa Washington, St.Louis, Missouri nói kết qu�?của nghiên cứu này nên được xem xét một cách cẩn thận và ch�?ra rằng với mỗi nhóm điều tr�?ĐT Đ, những bệnh nhân dùng thuốc CLT già hơn và bệnh nặng hơn các nhóm chứng.

Ts Newcomer cho biết việc s�?dụng các thuốc CLT có th�?góp phần vào nguy cơ ĐT Đ và làm mất ổn định tình trạng ĐT Đ không còn là vấn đ�?nghi ng�?nữa. “Nhưng kết luận nóng vội rằng các thuốc CLT khích động dồn dập hàng loạt cuộc thăm khám cấp cứu trong tháng đầu dùng thuốc thì cần được giải thích một cách thật cẩn thận�?

Ts Newcomer nhấn mạnh rằng nếu các triệu chứng loạn thần �?người già không kiểm soát được thì nên cho h�?nhập viện, nghĩa là giúp h�?tr�?lại thân thiện với mọi người chung quanh. Một s�?kiện như vậy chính nó đòi hỏi phải thật khéo léo trong điều kiện có s�?gia tăng các nguy cơ xấu khác cho sức khỏe.

Đ�?tr�?lời những đ�?xuất s�?dụng phướng pháp tiếp cận điều tr�?khác cho bệnh nhân ĐT Đ lớn tuổi khi có triệu chứng loạn tâm thần, Ts Newcomer cho biết có một vài lựa chọn hiếm hoi và lưu ý rằng hiện tại FDA chưa chấp thuận ch�?định thuốc CLT trong điều tr�?rối loạn hành vi �?bệnh nhân sa sút tâm thần. “Hiệu qu�?của thuốc CLT được đánh giá quá cao, các bác sĩ lâm sàng đã liều lĩnh tìm hiểu hàng ngày và không th�?không ra ch�?định s�?dụng hoặc không th�?cẩn thận như chúng ta nghĩ�?

Bs Phạm Văn Tr�?PGĐ Bv TT Tp H�?Chí Minh

Theo Pauline Anderson. Antipsychotic Linked to Increased Risk for Hyperglycemia in Seniors With Diabetes. Arch Intern Med. 2009;169:1282-1289.Abstract.

The post THUỐC CHỐNG LOẠN THẦN LIÊN QUAN GIA TĂNG ĐƯỜNG HUYẾT �?BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG LỚN TUỔI appeared first on Bệnh Viện Tâm Thần TP. HCM.