admin — Mon, 14 Aug 2017 23:40:34 +0000

Năm 2013 k�?niệm lần th�?11 Ngày Phòng chống t�?t�?trên toàn th�?giới T�?chức Y t�?Th�?giới, Hội Phòng chống t�?t�?th�?giới (International Association for Suicide Prevention �?IASP) với ch�?đ�?“K�?th�?– Rào cản phòng chống t�?tử�?

Theo T�?chức Y t�?Th�?giới và những đánh giá gần đây gánh nặng ngân sách dành cho công tác chăm sóc sức khỏe thì t�?t�?là một trong những khó khăn lớn �?các nước thu nhập cao và đang nảy sinh �?các nước thu nhập thấp.

T�?t�?là một trong các nguyên nhân chết chóc, đặc biệt đối với người tr�?tuổi, mỗi năm có khoảng gần 1 triệu người t�?t�? cao hơn s�?người chết vì b�?giết và vì hậu qu�?chiến tranh. Cần nh�?rằng con s�?này không bao gồm những người t�?t�?nhưng không chết do được phát hiện và cứu chữa kịp thời, và những trường hợp này thường xảy ra nhiều hơn so với người t�?t�?thành công.

S�?người t�?t�?b�?bệnh tâm thần khá cao. D�?đoán chi phí chăm sóc điều tr�?bệnh tâm thần trong 2 thập k�?tới chiếm khoảng 25 % tổng chi phí chăm sóc các loại bệnh tật (cao hơn chi phí chăm sóc các bệnh ung thư và bệnh tim mạch). Hơn nữa, s�?người bệnh tâm thần chết vì t�?t�?không được tiếp cận với công tác chăm sóc sức khỏe và các t�?chức xã hội còn cao, và trên thực t�?các t�?chức này chưa đ�?đáp ứng với diễn biến bệnh tật dẫn đến t�?t�?

Chất lượng chăm sóc bệnh nhân tâm thần chưa tương ứng với t�?l�?gia tăng bệnh tâm thần là một trong nhiều yếu t�?làm nặng n�?thêm s�?k�?th�?người bệnh tâm thần có ý tưởng và hành vi t�?sát. Tình trạng k�?th�?người bệnh tâm thần đã cắm r�?sâu �?hầu hết các xã hội và có th�?còn tăng thêm do nhiều nguyên nhân khác nữa.

Một trong các nguyên nhân của k�?th�?là thiếu hiểu biết cơ bản v�?bệnh tâm thần và v�?t�?t�? Tình trạng k�?th�?này có th�?tác động trực tiếp tới việc thiết k�?các tầm mức chương trình giáo dục cộng đồng mà mục đích nhắm tới là các đối tượng đặc biệt trong xã hội ( tuổi tác, trình đ�?học vấn, tôn giáo, �? Mục tiêu của các chương trình này là tăng cường nhận thức cho công chúng v�?các đặc trưng và điều tr�?bệnh tâm thần và / hoặc hành vi t�?t�?cũng như các tr�?liệu khác nhằm giúp đ�?người bệnh tâm thần

S�?hiểu biết chưa đ�?đ�?đấu tranh chống lại k�?th�? Thái đ�?phán xét tiêu cực v�?người bệnh tâm thần và / hoặc có ý tưởng t�?sát hoặc có xung động t�?sát khá ph�?biến trong nhiều cộng đồng xã hội.
Trong thực t�? nhiều nhân viên y t�?chuyên ngành cảm giác cư x�? phán xét một cách khó chịu đối với người bệnh tâm thần phải trong khi bản thân h�?phải vật lộn với bệnh tật và với ý nghĩ t�?t�?của mình.

S�?k�?th�?này có th�?dẫn đến thất bại trong việc lựa chọn phương pháp chăm sóc h�?tr�?cho người bệnh tâm thần trong cơn khủng hoảng. Thay đổi thái đ�?phán xét tiêu cực đòi hỏi thời gian c�?gắng lâu dài t�?thay đổi các giá tr�?văn hóa cơ bản của cộng đồng, đồng thời đòi hỏi mọi c�?gắng nhằm sửa đổi các chuẩn mực điều tr�?chuyên khoa.

K�?th�?còn là động cơ phân biệt không phù hợp và hạn ch�?trái luật pháp đối với người bệnh tâm thần hoặc người có hành vi t�?t�? S�?hạn ch�?trái luật pháp này có th�?xảy ra �?từng cá nhân, từng cộng đồng và �?cơ quan chính quyền các cấp. �?một s�?quốc gia, hành vi t�?t�?b�?xem trái phép như một tội phạm.

S�?phân biệt đối x�?người bệnh tâm thần và người có hành vi t�?t�?có th�?ngăn cản h�?tìm kiếm s�?giúp đ�?chuyên khoa, ngăn cản h�?tr�?lại với đời sống xã hội bình thường sau khi điều tr�?bệnh hoặc sau khi vượt qua cơn khủng hoảng. Rõ ràng, s�?phân biệt đối x�?này làm nản lòng người bệnh tâm thần trong cơn khủng hoảng bởi vì h�?đang cần được ủng h�?và giúp đ�?mà không b�?phán xét một cách xấu, không b�?trừng phạt.

S�?k�?th�?có th�?ảnh hưởng đến nguồn chi ngân sách cho công tác chăm sóc người bệnh tâm thần và người được cứu chữa sau t�?t�? Các quốc gia thu nhập cao và thấp đều b�?k�?th�?như t�?l�?ngân sách nh�? không đ�?đáp ứng với chi phí dành cho công tác chăm sóc người bệnh tâm thần.

Ngược lại, những c�?gắng tăng thêm ngân sách đ�?ủng h�?các sáng kiến chăm sóc sức khỏe công cộng trong lĩnh vực tâm thần thường rơi vào im lặng vì thiếu s�?quan tâm của cộng đồng, các cấp chính quyền. Lý do, tất c�?xuất phát t�?s�?k�?th�?(!).

N�?lực chống lại s�?k�?th�?bằng s�?cam đoan của các chương trình giáo dục rộng lớn trong công chúng thường ít mang lại hiệu qu�? Tuy vậy, chúng ta không có s�?lựa chọn, là từng người, các cơ quan chuyên ngành, các t�?chức và các cấp chính quyền cần thực hiện 2 mục tiêu: cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh tâm thần, người t�?t�?và giảm chi phí chăm sóc người t�?t�?cho gia đình và cho cộng đồng. Nếu chúng ta không đương đầu và giải quyết các thách thức với s�?k�?th�? thì nó vẫn tiếp tục là rào cản lớn đối với công tác điều tr�?bệnh tâm thần và phòng ngừa t�?t�?

Ngày Phòng chống t�?t�?th�?giới là một cơ hội đặc biệt cho chúng ta tập trung năng lực giải quyết cơ bản tình trạng t�?t�?hiện nay. Thay đổi thái đ�?văn hóa đối với người bệnh tâm thần, đối với hành vi t�?t�?đòi hỏi có nhận thức khoa học v�?nhiều mặt ( chuyên khoa và xã hội học) đ�?tác động đến các chuẩn mực cộng đồng trong thời gian dài.

Ngày Phòng chống t�?t�?là một sáng kiến thúc đẩy mọi người cùng hành động hướng v�?mục tiêu phát triển và sáng tạo các phương pháp mới nhằm loại b�?s�?k�?th�?người bệnh tâm thần và người t�?t�?

Theo một nghiên cứu của Gs Ts Michael Phillips Trường ĐH Emory (Atlanta) công b�?trên General Hospital Psychiatry tháng 9 �?10 / 2010 cho thấy người t�?t�?b�?bệnh tâm thần tại Trung Quốc gần 70 %, trong khi t�?l�?này trên th�?giới là 90 %. Giải thích s�?khác biệt quá cao này, các tác gi�?cho rằng do có th�?do một s�?người t�?t�?đó chưa được thăm khám chuyên khoa tâm thần một cách đầy đ�?nên chưa có chẩn đoán. Các tác gi�?nhận định có s�?khác biệt với phương Tây v�?nguyên nhân, v�?mưu toan t�?t�?khi so sánh các t�?l�?trên.

Bệnh nhân tâm thần t�?t�?vì ý tưởng hoang tưởng b�?hại, vì ảo giác sai khiến, vì không nhận thức được hậu qu�?hành vi, v.v�?là những cảnh báo quan trọng cho nhân viên y t�?chuyên khoa và cho c�?gia đình người bệnh. Quan trọng hơn nữa là tình trạng trầm cảm không còn hứng thú với cuộc sống, buồn chán t�?đánh giá thấp bản thân, cảm giác tội lỗi nên có th�?dẫn đến hành vi t�?t�? Ngày nay trầm cảm là tình trạng bệnh lý xuất hiện khá nhiều �?c�?người cao tuổi, người mắc bệnh kéo dài, người nghiện ma túy, �?nên rất cần được s�?quan tâm chú ý bằng cách thăm khám chuyên khoa sớm.

Các yếu t�?tâm lý xã hội có th�?có vai trò nhất định góp phần vào s�?khác biệt của t�?l�?người t�?t�?b�?mắc bệnh tâm thần, hay nói cách khác các yếu t�?xã hội rất quan trọng trong việc đánh giá nguy cơ t�?t�? Các nhà nghiên cứu đã liệt kê tóm tắt các yếu t�?tâm lý xã hội có th�?làm tăng nguy cơ t�?t�? Đó là thiếu vắng s�?h�?tr�?xã hội, không việc làm, tình trạng khủng hoảng kinh t�?xã hội trầm trọng, bất hòa, bạo lực trong gia đình, sang chấn tinh thần trầm trọng, bạo lực và lạm dụng tình dục �?tr�?em, �?Như vậy, thực t�?đặt ra là cần có nhiều sáng kiến và chiến lược khoa học hơn trong công tác phòng chống t�?t�?như IASP đặt ra.

Hiện nay, do phương tiện thông tin nhanh nên nhiều trường hợp t�?t�?gây hậu qu�?hết sức nặng n�?cho gia đình và xã hội được nhiều người biết đến. Nhưng thông tin này cần được kết hợp k�?năng chuyên sâu v�?thông tin với kiến thức nhất định v�?hoạt động tâm thần của con người đ�?tránh nhứng phán xét tiêu cực mới có th�?góp phần giảm k�?th�?người bệnh tâm thần và người t�?t�?

Bs CK II Phạm Văn Tr�? Bv Tâm thần Tp HCM.

Tài liệu tham khảo:
1. International Association for Suicide Prevention. World Health Organization. Stigma: A major barrier to suicide prevention. World Suicide Prevention Day.September 10, 2013.
2. Joan Arehart-Treichel. Suicide attempters in China approached differently from West. International News January 07, 2011.
3. Michael R. Phillips MD., MPH. Rethinking the role of mental illness in suicide. Am J Psychiatry 2010 ; 167:731-733. 10. 1176/appi.ajp. 2010. 10040589. American Psychiatry Association. Editorial July 01, 2010.
4. Stan Kutche and Sonia Chehil. Suicide Risk management. A manual for Health Professionals. BlackwellPublishing. 2009.

The post NHÂN NGÀY TH�?GIỚI PHÒNG CHỐNG T�?T�?/a> appeared first on Bệnh Viện Tâm Thần TP. HCM.

NGÀY TH�?GIỚI PHÒNG CHỐNG T�?T�?– Bệnh Viện Tâm Thần TP. HCM