Vào những năm 1970-1980, lithium và các thuốc chống loạn thần th�?h�?I là điều tr�?dược lý ch�?yếu cho các trường hợp hưng cảm; cũng qua thời gian này, dần dần người ta cũng ghi nhận giới hạn và hiệu qu�?của lithium và các thuốc chống loạn thần th�?h�?I, t�?đó các điều tr�?mới cũng dần hình thành. Cho đến cuối thập niên 1990s, divalproex đươc dùng nhiều hơn lithium và các thuốc chống loạn thần th�?h�?II dùng nhiều hơn các thuốc chống loạn thần th�?h�?I cho các bệnh nhân hưng cảm.

K�?t�?những năm 2000s, năm thuốc chống loạn thần th�?h�?th�?hai (olanzapine, risperidone, quetiapine, ziprasidone, aripiprazole ) được ch�?định điều tr�?đơn tr�?liệu cho các trường hợp hưng cảm. Năm 2004, carbamazepine ER và năm 2005 divalproex ER được ch�?định cho các trường hợp hưng cảm. Năm 2008, Quetiapine XR được ch�?định dùng cho các trường hợp hưng cảm

Điều tr�?dựa trên y học chứng c�?cho các trường hợp hưng cảm hay cơn hổn hợp

Ghi chú: +: hiệu qu�? ^a điều tr�?được công nhận bởi cơ quan kiểm duyệt thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ�?sup>b khi thêm lithium hay valproate làm tăng tác dụng chống hưng cảm ^c đơn tr�?liệu trong 3 tháng, ^d kích động ch�?liên quan với tâm thần phân liệt (2002).

Các ch�?định điều tr�?được FDA công nhận dựa trên cơ s�?có ít nhất hai th�?nghiệm lâm sàng đa trung tâm, ngẫu nhiên, mù đôi, có kiểm chứng- gi�?dược.

Các ch�?định điều tr�?được FDA công nhận có thay đổi một ít tùy thuộc vào loại bệnh nhân đăng ký trong các th�?nghiệm lâm sàng. Vì vậy, một s�?thuốc được công nhận cho hưng cảm cấp cũng được công nhận cho cơn hưng cảm hỗn hợp

Tiếp cận bốn bậc trong điều tr�?hưng cảm:

Ghi chú: a: không hiệu qu�?trong các th�?nghiệm lâm sàng có kiểm soát cho các trường hợp hưng cảm cấp; b: không được đánh giá qua các th�?nghiệm lâm sàng cho các trường hợp hưng cảm cấp.

Quan điểm điều tr�?bậc I có s�?công nhận của FDA cho hưng cảm cấp trên cơ s�?có các bằng chứng thuyết phục điều tr�?có hiệu qu�? Tuy nhiên, các giới hạn của khía cạnh dung nạp có th�?làm cho các bác s�?và bệnh nhân cân nhắc điều tr�?khác sau khi so sánh nguy cơ và lợI ích ( đặc biệt khi s�?dụng lâu dài )

Quan điểm điều tr�?bậc II (asenapine) không có s�?công nhận của FDA cho điều tr�?hưng cảm cấp nhưng có bằng chứng thuyết phục v�?hiệu qu�?và các lợI điểm dung nạp. điều này có th�?làm cho bệnh nhân đồng ý điều tr�?

Quan điểm điều tr�?bậc III không có s�?công nhận của FDA cho điều tr�?hưng cảm và có giới hạn v�?tính dung nạp, ít có bằng chứng thuyết phục so với quan điểm điều tr�?I hay II.điều tr�?hưng cảm cấp

Quan điểm điều tr�?bậc IV không có s�?công nhận của FDA cho điều tr�?hưng cảm và có giới hạn nhiều hơn so với các quan điểm điều tr�?bậc I, II hay III

Ghi chú: tiếp cận bốn bậc này dựa trên các thông tin y học chứng c�?v�?tính hiệu qu�?và tính dung nạp của các thuốc s�?dụng điều tr�?với các ch�?dẫn điều tr�?mang tính kinh nghiệm

Bs Nguyễn Hữu Thăng Trưởng Khoa Nữ BV TT Tp HCM
Tài liệu tham khảo: Terence A. Ketter, M.D., Po W. Wang, M.D Management of Acute Manic and Mixed Episodes in Bipolar Disorders. Handbook of Diagnosis and Treatment of Bipolar Disorders, 2010, Tr107-164.

The post ĐIỀU TRỊ HƯNG CẢM THEO Y HỌC CHỨNG CỨ appeared first on Bệnh Viện Tâm Thần TP. HCM.