Nghiên cứu tập trung này vào các tác dụng ph�?khác của thuốc CTC như tăng cân, suy giảm tính dục nhưng ít quan tâm đến giấc ng�? đặc biệt đối với SSRI. Tuy nhiên, các thuốc SSRI tăng kh�?năng giấc ng�?tiềm tàng và giảm REM (rapid eye movement) thời gian kéo dài giấc ng�? và cũng kèm theo các rối loạn của REM, trong đó có hiện tượng xảy ra cơn ác mộng trong giấc ng�?

Vì vậy, nên thật cẩn thận kê toa SSRI cho người già khi chưa tiến hành tâm lý tr�?liệu và các phương pháp tr�?liệu bài bản �?người già b�?trầm cảm.

Nghiên cứu này báo cáo tại Hội ngh�?Các dịch v�?sức khỏe tâm thần 2016.

Báo cáo này là kết qu�?tổng hợp của 10 nghiên cứu trong 5 năm qua, gồm các nghiên cứu h�?thống, hồi cứu, tiến cứu. Mẫu nghiên cứu gồm những bệnh nhân trầm cảm, ít nhất 50 tuổi được kê toa s�?dụng thuốc CTC, hầu hết là các loại SSRI.

Phân tích kết qu�?không ch�?nói lên s�?thay đổi đặc biệt của các thuốc SSRI đối với cấu trúc giấc ng�?mà còn chứng t�?s�?gia tăng nguy hiểm đối với REM và các rối loạn hành vi liên quan. Các rối loạn hành vi trong giấc ng�?REM là đặc trưng hoạt động bình thường của não b�? nhưng diễn ra khi cơ th�?trong tình trạng kích động và không ng�? Đây có th�?là dấu hiệu thoái hóa t�?bào thần kinh sớm.

Các thay đổi cấu trúc giấc ng�?trong điều tr�?trầm cảm bằng thuốc có th�?dẫn tới hậu qu�?kích động và có th�?thúc đẩy các tác dụng ph�?xảy ra sau này. Tuy nhiên đây ch�?là chứng c�?nh�?ủng h�?việc s�?dụng các phương pháp tr�?liệu trầm cảm khác hơn là s�?dụng các thuốc SSRI �?người già.

C�?2 loại thuốc CTC 3 vòng và IMAO có nhiều tác dụng ph�? đặc biệt khi dùng cho người già, thường không được s�?dụng. Các thuốc nhóm benzodiazepines thường kèm theo nguy cơ té ngã và do đó cũng không phù hợp khi kê toa cho người già.

Bs Tahir đặt vấn đ�?các bác sĩ chuyên khoa tâm thần nên sàng lọc các dấu hiệu và triệu chứng thoái hóa t�?bào thần kinh, và nếu kê toa loại thuốc nhóm SSRI cần đánh giá chi tiết chất lượng giấc ng�?của bệnh nhân cao tuổi trong quá trình theo dõi.

Bình luận v�?các kết qu�?nghiên cứu phân tích trên , Gs Ts Yellowlees ĐH California cho rằng chưa có thông tin phân tích liều lượng của thuốc SSRI. “Đối với người già, liều lượng thuốc ch�?nên dùng tối đa bằng nửa liều dùng cho bệnh nhân tr�?tuổi. Còn đối với kh�?năng liên quan giữa các thuốc SSRI và bệnh do thoái hóa t�?bào thần kinh, Ts  Yellowlees lưu ý nguyên nhân chưa chắc chắn. Đơn giản vì trong giai đoạn đầu của bệnh, trầm cảm và các triệu chứng kích động rất thường gặp, trong khi thuốc CTC được kê toa một cách rộng rãi�?

Mối liên quan giữa benzodiazepines và bệnh thoái hóa t�?bào thần kinh cũng được báo cáo mới đây nhưng chưa có báo cáo liên quan các thuốc SSRI. Hội đồng nghiên cứu xác nhận có mối liên kết giữa thoái hóa t�?bào thần kinh và các loại thuốc điều tr�?nhưng chưa nhiều chứng c�?đ�?đặt vấn đ�?nguyên nhân – hậu qu�?

Vấn đ�?chính là trầm cảm ph�?biến �?người già và có th�?dẫn đến sức khỏe b�?suy giảm  nhưng điều tr�?được bằng hai loại thuốc trên �?liều lượng thấp hơn so với liều thường dùng �?bệnh nhân tr�?tuổi.

Thực t�?thăm khám hiện nay bệnh nhân lớn tuổi đến khám và điều tr�?chuyên khoa tâm thần ngày càng nhiều. Các chẩn đoán thường gặp là sa sút tâm thần, loạn tâm thần �?người già, trầm cảm loạn thần, v.v �?Tuy nhiên do nhìn nhận chưa đúng v�?chuyên khoa tâm thần nên người già thường khám sau khi điều tr�?các chuyên khoa liên quan trước.

Trong s�?này, một s�?toa thuốc vẫn có  thuốc CTC ba vòng kết hợp thuốc chống loạn thần, thuốc an thần nhóm benzodiazepines cùng nhiều thuốc chuyên khoa khác nhưng không mang lại nhiều hiệu qu�? �?đây có th�?là chúng ta chưa đánh giá đầy đ�?các bệnh lý đồng diễn �?người già, k�?c�?đánh giá tình trạng trầm cảm và do đó hiệu qu�?kém do tương tác thuốc. S�?lựa chọn hợp lý loại thuốc CTC giúp bệnh nhân lớn tuổi tuân th�?điều tr�? và do đó kết qu�?điều tr�?hiệu qu�?hơn.

Bs Phạm Văn Tr�? Bv TT Tp HCM.

THAM KHẢO:

Pam Harrison. SSRIs Disrupt Sleep in the Elderly, May Contribute to Dementia.  Medscape Medical News > Conference News. October 14, 2016.
Source: Institute of Psychiatric Services (IPS): The Mental Health Services 2016 Conference. Abstract 14. Presented October 7, 2016.

The post CÁC THUỐC CHỐNG TRẦM CẢM SSRI GÂY GIÁN ĐOẠN GIẤC NG�?�?NGƯỜI GIÀ CÓ TH�?GÓP PHẦN VÀO SA SÚT TÂM THẦN. appeared first on Bệnh Viện Tâm Thần TP. HCM.