Trước đây, liệu pháp VNS đã được chấp thuận cho tr�?t�?12 tuổi tr�?lên.

Liệu pháp VNS được thực hiện thông qua một thiết b�?truyền các xung động nh�?đến dây thần kinh ph�?v�?trong những khoảng thời gian đều đặn trong suốt c�?ngày với n�?lực ngăn chặn các cơn động kinh trước khi chúng bắt đầu. Việc b�?sung của liệu pháp có th�?làm ngưng hoặc rút ngắn cơn động kinh, làm giảm cường đ�?của cơn, và rút ngắn thời gian hồi phục. Thiết b�?được cấy thông qua một th�?thuật xâm lấn �?bệnh nhân ngoại trú mất tối thiểu khoảng 1 tiếng đồng h�? Liệu pháp này đã được s�?dụng trên hơn 100.000 bệnh nhân toàn cầu.

“D�?liệu t�?một s�?nghiên cứu cho thấy việc s�?dụng sớm liệu pháp VNS đã được chứng minh cho kết qu�?lâu dài tốt hơn đối với tr�?em �?một thời điểm quan trọng trong quá trình phát triển của chúng,” Damien McDonald, GĐ điều hành của LivaNova cho biết.

Các tác dụng ph�?được báo cáo ph�?biến nhất gồm khàn giọng, mất ng�? khó th�? đau họng, và ho tăng dần. Các tác dụng ngoại ý khác được báo cáo trong các nghiên cứu lâm sàng có ý nghĩa thống kê là mất điều hòa, chứng khó tiêu, giảm cảm giác, mất ng�? co thắt thanh quản, buồn nôn, đau, viêm hầu họng, và nôn mửa. Công ty nói rằng, “các tác dụng ph�?này thường ch�?xảy ra trong thời gian kích thích, được dung nạp tốt và lưu ý xảy ra ít hơn khi thời gian tiếp diễn. Tác dụng ph�?ph�?biến nhất được báo cáo t�?th�?thuật cấy ghép là nhiễm trùng.”

“Bệnh động kinh tác động đến 1 trong s�?26 người dân M�? và 35% những bệnh nhân này không đáp ứng với thuốc,” BS. Deborah Holder, GĐ Chương trình Động kinh Toàn diện cho Bv Nhi Los Angeles: “Liệu pháp VNS mang đến cho nhiều bệnh nhân trong s�?này một cơ hội kiểm soát cơn động kinh được chứng minh và một chất lượng sống tốt hơn. Kiểm soát cơn động kinh �?tr�?nh�?là s�?thay đổi cuộc sống, cho phép s�?phát triển tốt hơn và thành công trong học tập vốn tác động đến toàn b�?cuộc đời của đứa tr�?” bà ta nói trong một  bản phát hành.

Bs Trần Thu Phương. Khoa TL-TT TE Bv TT Tp HCM

Lược dịch: FDA Okays VNS Therapy for Epilepsy in Children as Young as 4 Years. News & Perspective > Medscape Medical News > FDA Approvals. Megan Brooks. June 30, 2017.

The post FDA CHẤP THUẬN LIỆU PHÁP VNS ĐỐI VỚI BỆNH ĐỘNG KINH �?TR�?NH�?T�?4 TUỔI. appeared first on Bệnh Viện Tâm Thần TP. HCM.

Theo T�?chức Y t�?th�?giới động kinh là một bệnh mạn tính có nhiều nguyên nhân khác nhau, đặc trưng là s�?lặp đi lặp lại các cơn co giật do s�?phóng điện quá mức của t�?bào thần kinh não b�? dù cho các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng kết hợp có th�?khác nhau.

Y văn c�?Ấn đ�?(4500 �?1500 trước Công nguyên ) mô t�?động kinh là trạng thái “apasmara�?  apas nghĩa là không có hoặc hoặc mất ( điều gì đó); smara nghĩa là ý thức hoặc trí nh�? Tuy nhiên đến các thời k�?c�?đại tiếp theo người ta lại cho rằng cơn co giật động kinh là cơn giận d�?hay không hài lòng của chúa trời hay qu�?d�?gây ra, người ta s�?hãi và mê tín�?Dần dần người ta tìm ra được nhiều nguyên nhân gây ra cơn co giật và các thuật ng�?ch�?các th�?loại động kinh ra đời. Đến th�?k�?XIX các bác sĩ chuyên khoa tâm thần và thần kinh đã tranh cãi nhiều v�?bệnh động kinh vì các dấu hiệu và triệu chứng của c�?hai chuyên khoa này.

D�?thấy nhất là các cơn co cứng giật tay chân, sùi bọt mép, bất tỉnh do các cơn phóng điện quá mức lặp đi lặp lại của t�?bào thần kinh não b�? �?tr�?em có thêm các biểu hiện cơn co giật riêng biệt. Trong cơn có th�?có nhiều th�?loại cơn.

Các triệu chứng biểu hiện cơn co giật động kinh khác nhau tùy vào v�?trí xuất phát các cơn phóng điện.

Có nhiều lý do khác nhau dẫn đến cơn co giật:
+ Chấn thương đầu ảnh hưởng não b�?trong lúc sinh đ�?
+ D�?dạng mạch máu trong não,
+ Di chứng tổn thương viêm, nhiễm ký sinh trùng não b�?
+ U não,
+ Chấn thương s�?não,
+ Di chứng sau tai biến mạch máu não
+ Và các cấu trúc bất thường khác �?não b�?

T�?l�?0,4 �?0,5 % dân s�? Một s�?bệnh nhân động kinh có các biểu l�?cảm xúc, tính cách, hành vi cư x�?không ổn định và các triệu chứng tâm thần.

Mã s�?chẩn đoán theo Bảng Phân loại bệnh Quốc t�? G40 và G41. Theo Bảng phân loại bệnh Hoa K�?là 345.

Chẩn đoán

Dựa trên các triệu chứng khá đặc trưng của từng loại cơn co giật. Người thân cần quan sát và mô t�?đúng ngay t�?khi bắt đầu xuất hiện. Dưới dây là một s�?th�?loại cơn hay gặp:
+ Động kinh cơn lớn: đột ngột bất tỉnh, té ngã, th�?rít lên, tay chân duỗi gồng cứng đ�? tím môi vì ngưng th�? hai hàm răng cắn chặt d�?chảy máu lưỡi. Tiếp theo là co giật các cơ, ép ngực khó th�? sùi bọt mép mắt nhấp nháy, tròng mắt trợn ngược, bớt co giật rồi ngưng hẳn. Sau đó bệnh nhân mê đi, gọi hỏi không biết nhưng dần dần tỉnh lại và không nh�?cơn co giật đã xảy ra ( có bệnh nhân ng�?say lúc tỉnh lại than đau đầu nhức mỏi ).
+ Cơn vắng ý thức: xảy ra nhanh, hay gặp �?tr�?em gái, thường do người thân phát hiện: t�?nhiên nhìn đ�?đẫn, sắc mặt tái, chép lưỡi nhai nuốt vài lần, rớt đ�?đang cầm, nếu đang viết thì ch�?xấu đi khó đọc. Không té ngã nhưng có th�?giật tròng mắt. Có th�?t�?hết hay diễn tiến thành động kinh cơn lớn hoặc kết hợp c�?hai. Sóng điện não đặc trưng với phức hợp mũi nhọn & sóng nhịp nhàng đồng b�?hai bán cầu.
Cơn vắng ý thức không điển hình ( kết hợp với loại cơn động kinh khác, hội chứng Lennox �?Gastaut ) hay gặp �?tr�?em trai, di chứng trí tu�?kém và d�?thay đổi tính nết.
+ Hội chứng West: hay gặp �?tr�?nh�?dưới một tuổi, nam nhiều hơn n�? lúc thức giấc đột nhiên gục đầu gập than mình, hai tay duỗi ra trước rồi nhanh chóng tỉnh lại. Cơn xảy ra nhiều lần trong ngày, chậm khôn lớn rõ, điện não đ�?hypsarrythmie đặc trưng.
+ Điện não đ�?( EEG ) h�?tr�?chẩn đoán, phim CT. MRI cần thiết đ�?tìm và phát hiện các tổn thương não.
+ Còn nhiều loại cơn co giật khác được mô t�?chi tiết trong Bảng phân loại quốc t�?v�?động kinh.

Cần biết phân biệt các cơn co giật không động kinh ( tétanie, h�?đường huyết, sốt cao co giật �?tr�?em, ng�?độc một s�?loại hóa chất, �?.

Những lưu ý cần biết

Bệnh nhân động kinh có giảm sút trí tu�?hay không do tổn thương não b�?ảnh hường các trung khu thần kinh cao cấp.

Người bệnh động kinh lâu ngày d�?nổi giận, cộc tính và “ghét lâu, thù dai�? một s�?ít trường hợp có hành vi vô ý sau cơn co giật.

Chú ý phát hiện các bệnh lý cơ th�?kèm theo vì bệnh nhân “không biết cách nói ra�?và vì thói quen “xa cách�?người động kinh.

�?một s�?ph�?n�? cơn co giật động kinh có liên quan chu k�?kinh nguyệt.

Theo dõi hiệu qu�?điều tr�? s�?cơn co giật mỗi ngày, hay hàng tuần, hàng tháng và các biểu hiện cải thiện chất lượng cuộc sống �?bệnh nhân động kinh. Tạo điều kiện người bệnh sinh hoạt, giúp đ�?cùng làm việc phù hợp, tránh mặc cảm phân biệt đối x�?

Người thân phải hướng dẫn và giúp bệnh nhân tránh các yếu t�?nguy cơ xuất hiện cơn co giật (sốt nhiễm trùng, rối loạn cảm xúc, xung đột gia đình, làm việc quá sức, lo âu mất ng�? uống rượu, hút thuốc v.v�?).

Người thân cần bảo quản thuốc, nhắc nh�?bệnh nhân uống thuốc đúng theo toa.

Khám, điều tr�?và một s�?khuyến cáo:

Bệnh động kinh thuộc chuyên khoa nội thần kinh. Tuy nhiên cho đến nay ngành tâm thần vẫn quản lý và điều tr�?ngoại trú bệnh động kinh, các bác sĩ chuyên khoa tâm thần vẫn được trang b�?kiến thức v�?bệnh động kinh. Tại Bệnh Viện Tâm Thần TP H�?Chí Minh s�?lượng tr�?em động kinh khám và điều tr�?ngoại trú khoảng 30 �?40 %, người lớn khoảng 15 – 20 %.

Các biểu hiện tâm thần �?bệnh nhân động kinh khá phức tạp và ph�?thuộc vào nguyên nhân bệnh sinh như �?động kinh, s�?chồng chéo của các yếu t�?tâm lý xã hội ( s�?k�?th�? phân biệt đối x�? các quan niệm sai trái khác) và c�?hiệu qu�?trực tiếp, gián tiếp của thuốc chống động kinh.

Điều tr�?sớm ngay sau khi có chẩn đoán. Liều lượng thuốc tính theo cân nặng, tr�?em khác người lớn.

Một s�?thuốc chống động kinh ph�?biến:
+ Phenobarbital
+ Carbamazepine
+ Hydantoine
+ Valprate de sodium

Các loại thuốc trên đều có hiệu qu�?nếu chúng ta dùng phù hợp với chẩn đoán th�?loại cơn co giật động kinh. Cũng có t�?l�?nhất định bệnh nhân động kinh ít đáp ứng với điều tr�?(còn gọi là động kinh khó tr�?. �?từng bệnh nhân động kinh khó tr�?cần được xem xét đầy đ�?các yếu t�?như chẩn đoán b�?sót th�?loại cơn, thời gian và  liều lượng và thuốc, bệnh lý khác kèm theo đặc biệt là v�?tâm thần và trạng thái tâm lý. Trường hợp này các bác sĩ chuyên khoa s�?kết hợp thuốc theo khuyến cáo t�?kết qu�?các nghiên cứu quốc t�?cập nhật được, t�?kiến thức dược động học, tâm lý học… Hiện nay có nhiều loại thuốc chống động kinh khác được xem là hiệu qu�?và ít tác dụng ph�?hơn nhưng giá thành cao.

S�?dụng thuốc chống động kinh phải tính đến các yếu t�?an toàn, hiệu qu�? hợp lý,  kh�?năng kinh t�?của người bệnh và gia đình vì thời gian thuốc uống kéo dài nhiều năm. Bác sĩ điều tr�?phải thông báo k�?lưỡng cho thân nhân và người bệnh, ngược lại thân nhân và người bệnh cũng nên “tư vấn�?bác sĩ v�?chăm sóc bệnh nhân động kinh. Nên kiểm tra định k�?các chức năng gan, thận.

Lưu ý các khuyến cáo tác động trong quá trình hình thành và phát triển thai nhi.

Thời gian điều tr�?kéo dài. Khi không còn cơn co giật phải duy trì liều đang dùng trong thời gian 2 năm ( hiện nay thời gian này được khuyến cáo kéo dài hơn ), sau thời gian này bắt đầu giảm liều lượng từng đợt nếu không tái xuất hiện cơn co giật.

Không bao gi�?t�?ý ngưng uống thuốc chống động kinh vì đây là một trong những nguyên nhân chính gây trạng thái động kinh liên tục.

X�?lý cơn co giật:

Nhanh chóng dùng vật dụng thích hợp đặt giữa 2 hàm răng tránh người bệnh cắn lưỡi, gi�?đầu nghiêng sang một bên đồng thời nới lỏng quần áo người bệnh., trực tiếp gi�?tư th�?người bệnh thoải mái, không c�?định quá chặt. Chuyển tới Khoa Cấp cứu bệnh viện gần nhất.

Không vắt nước chanh nh�?vào miệng bệnh nhân vì không có tác dụng cắt cơn và nước chanh s�?chảy vào khí quản gây khó th�? Hút, lau đàm nhớt.

Theo dõi “trông chừng liên tục�? rất cần tiếp xúc thân mật ngay sau khi người bệnh ra khỏi cơn co giật vì lúc này người bệnh chưa tỉnh hẳn d�?có hành vi vô ý gây nguy hiểm và tạo ra cảm giác an toàn hết đau đớn s�?sệt và bất hạnh.

Nếu cơn co giật xảy ra liên tục (động kinh liên tục ) phải điều tr�?cấp cứu tại các bệnh viện có chuyên khoa và đầy đ�?trang thiết b�?cấp cứu.

Tài liệu tham khảo:

1. Harry W. Mc Connell,M.D., F.R.C.P.C., and Peter J. Snyder, Ph.D. Psychiatric Comorbidity in Epilepsy. Basic Mechanismes Diagnosis and Treatment. American Psychiatric Press, Inc. 1998.
2. Jerome Engel. Jr. MD, PhD. Timothy A.Pedley. MD. EPILEPSY A Comprehensive Textbook. Second Edition. Lippincott Williams & Wilkins. Philadelphia. 2008.
3. B�?môn tâm thần. Trường Đại Học Y Dược TP H�?Chí Minh. TÂM THẦN HỌC. Lưu hành nội b�? 1997.

Bs Phạm Văn Tr�?BV Tâm Thần TP H�?CHÍ MINH

The post BỆNH ĐỘNG KINH appeared first on Bệnh Viện Tâm Thần TP. HCM.