Cơ hội cho ngành tâm thần là gì ? Như một ngành y khoa thực hành ? Có phải chỉ là điều trị và hoặc thể thức nghiên cứu dược học tâm thần (psychopharmacology) trong thực hành ?
Là sự giới hạn trong bệnh viện hay điều trị ngoại trú? Có nên để chuyên khoa này tiếp tục như một hình ảnh chuyên khoa riêng biệt ? Chuyên khoa tâm thần chỉ giới hạn ở các trung tâm chuyên khoa hay nằm trong cả các cộng đồng bệnh viện khác ?
Tất cả có thể đúng và sẽ đúng hơn thế nữa vì đây là lĩnh vực y khoa duy nhất kết hợp đòi hỏi cả chăm sóc ban đầu và những trung tâm chăm sóc chuyên khoa đặc biệt trong cùng thời gian. Cơ hội của chúng ta là mở rộng vai trò truyền thống y khoa (điều trị) kết hợp rộng rãi với các chuyên khoa khác, sáng kiến trong hòa nhập với các hình thức chăm sóc. Chúng ta có thể đóng góp vào nghiên cứu khoa học trong các labo và xã hội rộng mở hơn. Chuyên ngành tâm thần có thể áp dụng một cách phong phú và đóng góp vào cộng đồng xã hội với những đặc điểm chuyên khoa đặc biệt của mình.
Với sự phát triển của kỹ thuật tin học, các bác sĩ chuyên khoa tâm thần có thể cung cấp chứng cứ hiệu quả chăm sóc điều trị từ xa, cung cấp những lĩnh vực chuyên sâu một cách dễ dàng. Áp dụng trực tiếp trao đổi chuyên môn đầu tiên là ngành tâm thần và chúng ta tiếp tục thúc đẩy phát triển thành tựu này.
Chuyên ngành tâm thần đã vượt ra ngoài việc sử dụng hội nghị từ xa (telemedicine) để training, thảo luận khoa học phục vụ cho điều trị và chăm sóc quản lý bệnh nhân tâm thần. Hiện nay, tiến bộ này càng phổ biến hơn với các phương tiện truyền thông cá nhân và các nhà cung cấp. “Telepsychiatry” ngày càng phát triển và mang lại chất lượng chăm sóc điều trị ngày càng cao.
Tuy nhiên ảnh hưởng tích cực của chuyên ngành tâm thần không phải hoàn toàn như mong đợi và công việc của các bác sĩ chuyên khoa không chỉ là thách thức với các loại bệnh tâm thần mà còn là quảng bá cho an toàn, hạnh phúc của người bệnh ngoài cơ sở điều trị nội trú với các cơ sở dưỡng lão cần thiết cho người già neo đơn.
Về tác động xã hội đối với sức khỏe nói chung, ngành tâm thần có thể đóng góp cho những đối thoại về nghèo đói và trạng thái tâm thần (hạnh phúc hay không).
Hơn nữa các bác sĩ chuyên ngành có thể dẫn dắt người bệnh tâm thần tận dụng khả năng và kinh nghiệm của họ để giúp những bệnh nhân khác. Sự hợp tác này cần được trợ giúp (kinh phí) và mở rộng nhằm giúp đỡ người bệnh khó khăn và tránh bị phân biệt cư xử.
Nhiều thách thức nhưng chuyên ngành tâm thần cũng có nhiều chủ đề hoạt động rộng rãi, vấn đề là cụ thể hóa các hoạt động này. Nghành tâm thần có thể đóng góp nhiều cách thức, vào nhiều lĩnh vực mà các chuyên ngành y khoa khác không có được.
Thực tế chuyên ngành tâm thần của chúng ta chưa được phát triển cả về “chất và lượng”. Chúng ta thiếu nhân lực, chưa đầu tư đào tạo nhiều và đặc biệt là tình trạng kỳ thị hóa (stigmatization) đang hiện diện trong xã hội khá nặng nề. Vẫn còn đáng tiếc là hiện nay vẫn còn một số bài đăng gọi người bệnh tâm thần là “kẻ tâm thần” ? (!)
Mặc dù phụ tuộc vào khả năng tiếng Anh, nhưng hiện nay rất nhiều Webinar mời gọi các bác sĩ chuyên ngành tham gia cũng như tự tham gia làm các bài CME nhằm củng cố và cập nhật thêm kiến thức chuyên khoa tâm thần là rất cần thiết.
Câu nói “vượt qua thách thức là cơ hội” không chỉ dành cho sinh viên y khoa mà cho tất cả mọi người.
Bs Bs CK II Nguyễn Đăng Khoa. PGĐ Bv TT Tp Hồ Chí Minh.
Tài liệu tham khảo: Steve Koh, MD, MPH, MBA. Introduction: The Scope of Psychiatry. Jun 29, 2018. Volume: 35 Issue: 6. Special Reports, Cultural Psychiatry, Telepsychiatry