Kết quả nghiên cứu về tâm thần người già cho thấy kích thích hoạt động tâm thần có thể làm giảm nguy cơ suy giảm nhận thức nhẹ (MCI) và mục tiêu của kích thích não không xâm lấn này có thể là cuộc chiến đặc biệt chống lại suy giảm trí nhớ và ngưng thở trong giấc ngủ có thể gây tăng nguy cơ sa sút tâm thần người già dù không có apolipoprotein E Ɛ4 allele

Nghiên cứu 1:

Hoạt động kích thích tâm thần có thể làm giảm nguy cơ gắn liền với suy giảm nhận thức ở người già. Một nghiên cứu cohort tiến cứu trên mẫu dân số 1929 người có khả năng nhận thức bình thường (trung bình 77 tuổi), sau thời gian theo dõi 4 năm với chơi game, tham gia hoạt động trí tuệ, sử dụnng máy vi tính và tham gia hoạt động xã hội có kết quả giảm nguy cơ MCI. Đối với những người già mang apolipoprotein E Ɛ4 allele có liên quan rõ rệt giữa tăng nguy cơ MCI và khả năng sử dụng máy vi tính hoặc khả năng hoạt động xã hội.

Nghiên cứu 2:

Mục đích nghiên cứu là kích thích từ xuyên sọ liên tục có thể cải thiện trí nhớ hồi tưởng chính xác: mạng thùy sau hồi hải mã (hippocampal posterior-medial-HPM) hoạt động rất phức tạp trong trí nhớ hồi tưởng một cách chính xác cao trong hoàn cảnh không gian của thông tin. Nghiên cứu như sau: sáu người trưởng thành khỏe mạnh được thử nghiệm trí nhớ trong thời gian 24 giờ trước và sau thực hiện kích thích từ xuyên sọ HPM với cường độ cao. Đồng thời, một kích thích tương tự tiến hành vùng ngoài mạng HPM nhưng cho biết thử nghiệm này là can thiệp thử. Kết quả kích thích hoạt động thật “làm hài lòng” cải thiện trí nhớ hồi tưởng chính xác, trong khi kích thích can thiệp thử chỉ ở mức cải thiện “cơ hội”.

Nghiên cứu 3:

Nghiên cứu ngưng thở trong giấc ngủ có thể gây tăng nguy cơ sa sút tâm thần ở người già kể cả khi chưa phát hiện Apolipoprotein E Ɛ4 allele. Mẫu nghiên cứu 7547 người không sa sút tâm thần hoặc đang mắc bệnh thần kinh khác có ảnh hưởng tới nhận thức được phỏng vấn về ngưng thở trong giấc ngủ. Kết quả tự khai nhận về ngưng thở trong giấc ngủ ở bệnh nhân nguy cơ sa sút tâm thần phụ thuộc vào sự hiện diện APOE Ɛ4 của họ. Khi các không hiện diện các allen thì nguy cơ sa sút tâm thần tăng 66 %; trong khi nguy cơ này không xuất hiện ở những người có APOE ɛ4 allele.

Trên đây là những nghiên cứu có thể giúp chúng ta nhận biết và điều trị sớm sa sút tâm thần ở người già. Khi tuổi thọ càng cao thì chắc chắn tỷ lệ người mắc bệnh sa sút tâm thần cũng sẽ tăng cao. Hy vọng các nhà khoa học chuyên ngành tại các bộ môn thần kinh tâm thần các trường đại học y khoa trên cả nước sẽ đầu tư, nghiên cứu về lĩnh vực này nhiều hơn, góp phần vào công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tốt hơn.

Bs Phạm Văn Trụ Nguyên PGĐ Bv TT Tp HCM.

Nguồn:  Geriatric Psychiatry Research Update: March 2017

March 02, 2017 | Geriatric Psychiatry, Alzheimer, Cognitive Disorders

By Mark L. Fuerst. Psychiatric Times. March 28, 2017.

Apolipoprotein E (APOE) ε4 Allele: là chất vận chuyển cholesterol trong não bộ, là chất sinh học chủ yếu trong bệnh lý Alzheimer. Người mang chất sinh học này có nguy cơ tăng khả năng di truyền bệnh Alzheimer